Theo Bộ Thông tin và Truyền thông, công nghệ số đã trở thành lực lượng sản xuất cơ bản của hầu hết các lĩnh vực, ảnh hưởng mạnh mẽ nhất và sâu rộng nhất là tới lĩnh vực báo chí. Việc sử dụng công nghệ số để làm báo, chuyển đổi số báo chí đã trở thành vấn đề sống còn của báo chí, nhằm xây dựng nền báo chí chuyên nghiệp, nhân văn, hiện đại, lan tỏa các thông tin báo chí và định hướng dư luận trên không gian mạng, góp phần giữ vững chủ quyền thông tin quốc gia trên không gian mạng.

Tuy nhiên, cơ quan báo chí hoạt động mạnh mẽ trên không gian mạng cũng kéo theo nhiều sai phạm trong lĩnh vực báo chí diễn ra trên không gian này, trong khi đó, phương pháp tiếp cận "quản lý theo phương tiện" đã dẫn đến việc cơ quan quản lý Nhà nước về báo chí không thể xử lý những vi phạm này.

Hiện nay, những vi phạm này đang được xử lý theo quy định của pháp luật về thông tin điện tử, không phải quy định pháp luật về báo chí mặc dù hành vi vi phạm có chủ thể là cơ quan báo chí. Chính sách của Nhà nước về phát triển báo chí cũng không áp dụng đối với hoạt động báo chí trên không gian mạng.

Quy định pháp luật về báo chí hiện nay không có quy định về việc đầu tư các công cụ số để giám sát hoạt động báo chí trên không gian mạng; đồng thời không có quy định về việc các cơ quan báo chí phải kết nối trực tuyến với cơ quan quản lý Nhà nước về báo chí, do đó, các cơ quan quản lý Nhà nước gặp rất nhiều khó khăn trong việc giám sát hoạt động báo chí trên không gian mạng, chưa nâng cao được hiệu quả quản lý Nhà nước về báo chí.

Do đó, tại dự thảo Luật Báo chí, Bộ Thông tin và Truyền thông đề xuất bổ sung quy định về hoạt động của cơ quan báo chí trên không gian mạng: Đưa ra các nguyên tắc quản lý nội dung báo chí trên không gian mạng. Đầu tư công cụ số để thực hiện giám sát báo chí trên không gian mạng phục vụ công tác quản lý báo chí.

Hoạt động báo chí trên không gian mạng

Dự thảo Luật Báo chí nêu rõ, hoạt động trên không gian mạng của cơ quan báo chí phải tuân thủ quy định pháp luật về báo chí, quy định pháp luật về an ninh mạng, quy định về tôn chỉ, mục đích của cơ quan báo chí và phù hợp với các điều ước quốc tế mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên.

Nhà nước đầu tư công cụ số để thực hiện giám sát hoạt động báo chí trên không gian mạng phục vụ công tác quản lý báo chí; thúc đẩy hình thành và phát triển các nền tảng số quốc gia cho báo chí.

Nền tảng số báo chí ngoài đăng nội dung báo chí còn được tích hợp hoạt động dịch vụ trực tuyến theo quy định của pháp luật.

Trang thông tin điện tử tổng hợp, mạng xã hội sử dụng tin/bài của cơ quan báo chí phải có thỏa thuận với cơ quan báo chí. Việc thiết lập trang thông tin điện tử tổng hợp, cung cấp dịch vụ mạng xã hội của cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp thực hiện theo quy định của Chính phủ.

Trách nhiệm của cơ quan báo chí khi hoạt động trên không gian mạng

Theo dự thảo Luật Báo chí, cơ quan báo chí chịu trách nhiệm về nội dung, bản quyền khi đăng, phát thông tin lên không không gian mạng.

Thông tin do cơ quan báo chí đưa lên không gian mạng phải có đăng, phát trên hệ thống chính thống của cơ quan báo chí, biên tập nội dung phù hợp với không gian mạng.

Cơ quan báo chí thực hiện đăng ký/thông báo, kết nối hệ thống với cơ quan quản lý Nhà nước về báo chí khi mở các kênh nội dung trên không gian mạng.

Cơ quan báo chí phải thực hiện kết nối trực tuyến với hệ thống của cơ quan quản lý Nhà nước về báo chí để đo kiểm xu hướng thông tin trên không gian mạng theo quy định của Chính phủ.