Sau hơn 35 năm đổi mới, công cuộc xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam đã đạt được những thành tựu quan trọng, góp phần to lớn vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Tuy nhiên, trước yêu cầu của giai đoạn phát triển mới, việc tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa là một nhiệm vụ chiến lược, có ý nghĩa sống còn.

Nghị quyết 27-NQ/TW đã thẳng thắn nhìn nhận, bên cạnh những thành tựu to lớn, công cuộc xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa vẫn còn những hạn chế, bất cập. Nhận thức, lý luận về Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa ngày càng được thống nhất và sâu sắc hơn, hệ thống pháp luật đã hoàn thiện một bước cơ bản, vai trò của pháp luật ngày càng được đề cao.

Cơ chế phân công, phối hợp và kiểm soát quyền lực nhà nước đã có những chuyển biến tích cực. Bộ máy nhà nước được tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả hơn. Quyền con người, quyền công dân được cụ thể hóa và bảo đảm thực hiện tốt hơn.

Tuy nhiên, Nghị quyết cũng chỉ rõ những "điểm nghẽn" cần được tháo gỡ. Một số vấn đề lý luận và thực tiễn vẫn chưa được làm rõ. Tổ chức bộ máy nhà nước và hệ thống pháp luật còn những bất cập.

Quyền lực nhà nước chưa được kiểm soát một cách hiệu quả, cơ chế kiểm soát quyền lực chưa hoàn thiện. Tình trạng chấp hành pháp luật chưa nghiêm vẫn còn tồn tại. Quyền làm chủ của nhân dân, quyền con người, quyền công dân chưa được phát huy đầy đủ. Cải cách hành chính, tư pháp chưa đáp ứng được yêu cầu của thực tiễn.

Trên cơ sở phân tích sâu sắc tình hình, Nghị quyết 27-NQ/TW đã đề ra những quan điểm chỉ đạo quan trọng, mang tính định hướng lâu dài. Trong đó, nhấn mạnh việc kiên định và vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; kiên định đường lối đổi mới của Đảng.

Nguyên tắc tất cả quyền lực nhà nước thuộc về Nhân dân tiếp tục được khẳng định là nguyên tắc cốt lõi, xuyên suốt. Quyền lực nhà nước là thống nhất, có sự phân công rành mạch, phối hợp chặt chẽ và kiểm soát hiệu quả.

Mục tiêu tổng quát đến năm 2030 là hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam do Đảng lãnh đạo, có hệ thống pháp luật hoàn thiện, thượng tôn Hiến pháp và pháp luật. Nền hành chính, tư pháp chuyên nghiệp, pháp quyền, hiện đại. Bộ máy nhà nước tinh gọn, trong sạch, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Quản trị quốc gia hiện đại, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước nhanh, bền vững, phấn đấu đến năm 2045 trở thành nước phát triển, thu nhập cao.

Để Nghị quyết đi vào cuộc sống, Ban Chấp hành Trung ương yêu cầu các cấp ủy, tổ chức đảng tổ chức nghiên cứu, học tập, quán triệt và xây dựng chương trình, kế hoạch thực hiện một cách cụ thể, thiết thực.

Bộ Chính trị sẽ ban hành Kế hoạch thực hiện Nghị quyết. Đảng đoàn Quốc hội, Ban cán sự đảng Chính phủ, Tòa án nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao có trách nhiệm chỉ đạo rà soát, sửa đổi, bổ sung các văn bản pháp luật liên quan.

Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội có vai trò quan trọng trong việc tăng cường giám sát, phản biện xã hội, vận động nhân dân tham gia xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa.

Nghị quyết 27-NQ/TW thể hiện một tầm nhìn mới, một quyết tâm chính trị cao của Đảng ta trong việc tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Với những mục tiêu, quan điểm và giải pháp đúng đắn, phù hợp với thực tiễn, Nghị quyết hứa hẹn sẽ tạo ra những chuyển biến mạnh mẽ, tích cực trong thời gian tới, góp phần xây dựng một đất nước Việt Nam hùng cường, thịnh vượng, người dân được hưởng thụ đầy đủ các quyền con người, quyền công dân.