Báo cáo quan trắc môi trường được hiểu là văn bản thể hiện kết quả thực hiện quan trắc môi trường liên tục, định kỳ hoặc đột xuất, có tính hệ thống đối với các thành phần môi trường, những nhân tố tác động đến môi trường và chất thải.

Chủ thể phải nộp báo cáo quan trắc môi trường

Căn cứ Điều 43 Thông tư 10/2021/TT-BTNMT, trách nhiệm thực hiện báo cáo quan trắc môi trường thuộc về các cơ quan, tổ chức sau:

- Những đơn vị trực thuộc Bộ Tài nguyên và Môi trường và những đơn vị nằm trong mạng lưới quan trắc môi trường quốc gia mà được giao kinh phí từ ngân sách nhà nước nhằm thực hiện quan trắc chất lượng môi trường quốc gia;

- Sở Tài nguyên và Môi trường

Đối với “những dự án đầu tư, cơ sở, khu kinh doanh, sản xuất, dịch vụ tập trung và cụm công nghiệp mà có phát sinh chất thải” tuy là đối tượng phải tiến hành quan trắc môi trường (căn cứ Điều 106 Luật Bảo vệ môi trường số 72/2020/QH14) nhưng chủ các dự án/cơ sở này không cần lập riêng biệt báo cáo quan trắc môi trường để nộp cho cơ quan quản lý, mà kết quả quan trắc cần được lồng ghép vào báo cáo công tác bảo vệ môi trường.

Quy trình thực hiện báo cáo quan trắc môi trường

Quy trình thực hiện báo cáo quan trắc môi trường của các cơ quan, tổ chức có trách nhiệm thực hiện là khác nhau tùy thuộc vào nhiều yếu tố như chương trình quan trắc, quy định về trình tự lập báo cáo,...

Khái quát quy trình lập báo cáo quan trắc môi trường đối với trách nhiệm quan trắc môi trường của chủ những dự án, cơ sở, khu sản xuất, kinh doanh, dịch vụ tập trung và cụm công nghiệp, cụ thể như sau:

Bước 1: Thu thập thông tin và đánh giá về chất lượng môi trường xung quanh, điều kiện tự nhiên,... tại khu vực thực hiện dự án, nơi đặt cơ sở. Bên cạnh đó, cũng xác định về nguồn ô nhiễm, các chất thải, chất ô nhiễm phát sinh có liên quan từ hoạt động đầu tư, kinh doanh.

Bước 2: Tiến hành lấy mẫu (như mẫu nước thải, khí thải, mẫu đất…)

Bước 3: Phân tích mẫu thu thập được và đo đạc, thống kê các thông số đặc trưng của các mẫu chất này. Đồng thời đánh giá các thông số có đảm bảo đáp ứng các tiêu chuẩn theo quy định hay không, đánh giá chất lượng môi trường và những tác động có thể xảy ra từ chất thải của dự án/cơ sở.

Bước 4: Đưa ra những giải pháp khắc phục, giảm thiểu và dự phòng sự cố. Cam kết khắc phục và thực hiện các biện pháp xử lý.

Bước 5: Lồng ghép kết quả quan trắc môi trường vào báo cáo công tác môi trường và gửi đến cơ quan quản lý có thẩm quyền.

Khi nào phải nộp báo cáo quan trắc môi trường?

Căn cứ nội dung tại Điều 66 Thông tư 02/2022/TT-BTNMT và Điều 43 Thông tư 10/2021/TT-BTNMT, thời hạn nộp báo cáo quan trắc môi trường được quy định như sau:

- Nhóm những đơn vị trực thuộc Bộ Tài nguyên và Môi trường, các đơn vị thuộc mạng lưới quan trắc môi trường quốc gia có kinh phí thực hiện quan trắc chất lượng môi trường quốc gia từ ngân sách nhà nước và Sở Tài nguyên và Môi trường có trách nhiệm phải gửi báo cáo định kỳ năm trước ngày 15 tháng 2 của năm tiếp theo;

- Nhóm chủ dự án đầu tư, cơ sở có trách nhiệm nộp báo cáo quan trắc môi trường (được lồng ghép trong báo cáo công tác môi trường):

+ Trước ngày 15/01 của năm tiếp theo đối với kỳ báo cáo (Đối với chủ dự án đầu tư/cơ sở)

+ Trước ngày 19/01 của năm tiếp theo đối với kỳ báo cáo (Đối với chủ đầu tư xây dựng và kinh doanh hạ tầng của khu sản xuất, kinh doanh, cụm công nghiệp hoặc dịch vụ tập trung).