Mua bán tài khoản ngân hàng để lừa đảo, rửa tiền

Qua công tác quản lý, nắm tình hình địa bàn, Phòng Cảnh sát hình sự phát hiện nhóm đối tượng người Việt Nam câu kết với các đối tượng tại Campuchia thực hiện hành vi thu mua tài khoản ngân hàng để cung cấp cho các băng nhóm lừa đảo chiếm đoạt tài sản qua không gian mạng.

Quá trình điều tra, xác minh, Cơ quan Công an xác định đây là ổ nhóm phạm tội với tính chất, thủ đoạn hoàn toàn mới, có tổ chức, có sự phân công nhiệm vụ cụ thể giữa thành viên, do các đối tượng Vũ Trung Kiên (SN 1994, trú tại huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình), Phạm Hoàng Hiệp (SN 1992, trú tại thị xã Thái Hòa, tỉnh Nghệ An), Vũ Hoàng Nhã (SN 1984) và Hoàng Xuân Trường (SN 1988, cùng trú tại huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình) cầm đầu.

Theo đó, để phục vụ cho hoạt động lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng thông qua thủ đoạn giả danh tài khoản Facebook, mạng xã hội của người thân để lừa chuyển tiền, lừa đầu tư tài chính..., các đối tượng đã tạo dựng hệ thống “chân rết” ở nhiều tỉnh, thành phố trên cả nước để thu mua tài khoản ngân hàng.

Các đối tượng tiếp cận nhiều thành phần, nghề nghiệp, lứa tuổi khác nhau trong xã hội, đặc biệt là người cao tuổi, người lao động có thu nhập thấp, người thiếu hiểu biết về pháp luật hoặc học sinh, sinh viên… nhằm thuê mở tài khoản ngân hàng để nhận tiền công với giá dao động từ 500.000-4.000.000 đồng/1 tài khoản.

Việc thu mua tài khoản ngân hàng để cung cấp cho các đối tượng bên kia biên giới được Kiên, Hiệp, Nhã, Trường giao cho các đối tượng Đào Văn Khánh (SN 2001, trú tại huyện Yên Châu, tỉnh Sơn La), Bùi Thị Thương (SN 1984, trú tại quận Hà Đông, thành phố Hà Nội) và Tạ Thị Lan Anh (SN 1973, trú tại quận Hai Bà Trưng, thành phố Hà Nội) làm các “đại lý” cấp 1 trực tiếp thực hiện.

Để thu mua được nhiều tài khoản ngân hàng, các đối tượng “đại lý” cấp 1 tiếp tục tạo dựng và giao các “đại lý” cấp dưới, gồm: Đặng Quý Dương (SN 2004, trú tại thành phố Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên), Hà Thị Lan (SN 1986, trú tại huyện Thanh Sơn, tỉnh Phú Thọ) và Trần Thị Lệ Giang (SN 1984, trú tại huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình).

Sau khi thuê mở thành công tài khoản ngân hàng, chủ tài khoản phải bàn giao thông tin tài khoản, sim điện thoại, email, quay lại video khuôn mặt của mình và làm theo các yêu cầu khác của các đối tượng. Thông tin cá nhân, video của chủ tài khoản sẽ được các đối tượng sử dụng phục vụ cho việc hack sinh trắc học tài khoản ngân hàng rồi chuyển lại cho các đối tượng tại Campuchia nhằm nhận tiền lừa đảo và rửa tiền do các hoạt động phạm tội mà có.

Sau thời gian thu thập đầy đủ tài liệu chứng cứ, ngày 15/12, Công an tỉnh Nghệ An chủ trì, phối hợp Cục Cảnh sát hình sự Bộ Công an, Cục Nghiệp vụ Bộ Công an, Công an thành phố Hà Nội, Công an tỉnh Thái Nguyên, Công an tỉnh Ninh Bình, Công an tỉnh Bắc Giang và các cục, phòng nghiệp vụ có liên quan, phá thành công chuyên án, bắt giữ 41 đối tượng liên quan về hành vi “Thu thập, tàng trữ, trao đổi, mua bán, công khai hóa trái phép thông tin về tài khoản ngân hàng; Lừa đảo chiếm đoạt tài sản và rửa tiền” xảy ra tại tỉnh Nghệ An và nhiều tỉnh, thành phố trên cả nước.

Cơ quan công an làm rõ, chỉ trong thời gian ngắn các đối tượng phạm tội đã thuê, mua hơn 500 tài khoản tại nhiều ngân hàng khác nhau (bao gồm cả tài khoản cá nhân và tài khoản doanh nghiệp) nhằm mục đích hoạt động lừa đảo, rửa tiền.

Tiền các đối tượng lừa đảo được chuyển vào các số tài khoản thu mua từ người dân sẽ tiếp tục được các đối tượng cầm đầu chỉ đạo chuyển qua nhiều tài khoản khác nhau rồi dùng để mua tiền điện tử USDT nhằm xóa dấu vết tội phạm, tránh sự phát hiện của cơ quan chức năng.

Hiện, Cơ quan điều tra Công an tỉnh Nghệ An đã khởi tố và tạm giữ 10 đối tượng về các tội: Thu thập, tàng trữ, trao đổi, mua bán, công khai hóa trái phép thông tin về tài khoản ngân hàng; Lừa đảo chiếm đoạt tài sản và Rửa tiền; đồng thời, tiếp tục xác minh, điều tra làm rõ đấu tranh mở rộng vụ án và xử lý các đối tượng còn lại theo đúng quy định pháp luật.

Bước đầu, Phòng Cảnh sát hình sự - Công an tỉnh làm rõ ổ nhóm đối tượng trên đã rửa tiền và lừa đảo chiếm đoạt hơn 50 tỷ đồng của nhiều bị hại trên cả nước. Tại Nghệ An, có bị hại đã bị các đối tượng lừa đảo, chiếm đoạt số tiền lên tới 700 triệu đồng.

Để tránh nguy cơ rơi vào “bẫy” của các đối tượng xấu, Công an Nghệ An khuyến cáo, người dân cần nâng cao ý thức trong việc mở, sử dụng, quản lý tài khoản thanh toán, thẻ ngân hàng, giấy tờ tùy thân, tuyệt đối không thực hiện các hành vi mua bán, trao đổi, cho tặng, cho mượn, cho thuê tài khoản thanh toán, thẻ ngân hàng, giấy tờ tùy thân. Hạn chế chia sẻ các thông tin, dữ liệu cá nhân như: hình ảnh căn cước công dân, số điện thoại, số tài khoản thanh toán... trên môi trường mạng để tránh bị các đối tượng lợi dụng thực hiện hành vi vi phạm pháp luật.

Khi phát hiện bị mất giấy tờ tùy thân, thẻ ngân hàng, người dân cần trình báo cho cơ quan chức năng để làm lại giấy tờ, thông báo cho ngân hàng để khóa thẻ. Trong trường hợp phát hiện đối tượng chào mời cho thuê, cho mượn, mua, bán tài khoản thanh toán, thẻ ngân hàng, đề nghị người dân tố giác và cung cấp tài liệu, chứng cứ đến cơ quan Công an nơi gần nhất để xử lý theo quy định pháp luật.

Các ngân hàng cần tăng cường kiểm soát công tác hoạt động phát hành và sử dụng thẻ tín dụng, phòng ngừa và ngăn chặn các hành vi sử dụng thẻ ngân hàng (đặc biệt là thẻ tín dụng) không đúng quy định pháp luật và kiểm soát các rủi ro, đảm bảo an ninh, an toàn trong hoạt động thẻ ngân hàng.

Quy định của pháp luật về hành vi mua bán tài khoản ngân hàng

Xử phạt hành chính hành vi mua bán tài khoản ngân hàng

Khoản 5, khoản 6, khoản 10 Điều 26 Nghị định 88/2019/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiền tệ và ngân hàng quy định:

“5. Phạt tiền từ 40.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng đối với một trong các hành vi vi phạm sau đây:

a) Thuê, cho thuê, mượn, cho mượn tài khoản thanh toán, mua, bán thông tin tài khoản thanh toán với số lượng từ 01 tài khoản thanh toán đến dưới 10 tài khoản thanh toán mà chưa đến mức bị truy cứu trách nhiệm hình sự;

b) Làm giả chứng từ thanh toán khi cung ứng, sử dụng dịch vụ thanh toán mà chưa đến mức bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng đối với một trong các hành vi vi phạm sau đây:

Thuê, cho thuê, mượn, cho mượn tài khoản thanh toán, mua, bán thông tin tài khoản thanh toán với số lượng từ 10 tài khoản thanh toán trở lên mà chưa đến mức bị truy cứu trách nhiệm hình sự;

Biện pháp khắc phục hậu quả

a) Buộc nộp vào ngân sách nhà nước số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi vi phạm quy định tại khoản 1, khoản 4, khoản 5, khoản 6, khoản 7 và khoản 8 Điều này;

Như vậy, hành vi liên quan đến giao dịch tài khoản ngân hàng như cho thuê, mượn, mua, bán,… mà chưa đến mức bị truy cứu trách nhiệm hình sự sẽ bị phạt tiền đến 100 triệu đồng, đồng thời nộp lại vào ngân sách nhà nước số lợi bất chính có được từ những hành vi này.

Mua bán tài khoản ngân hàng có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự

Hành vi trao đổi, mua bán với số lượng từ 20 tài khoản đến dưới 50 tài khoản hoặc thu lợi bất chính từ 20.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Cụ thể, Điều 291 Bộ luật Hình sự 2015 quy định:

“Người nào thu thập, tàng trữ, trao đổi, mua bán, công khai hóa trái phép thông tin về tài khoản ngân hàng của người khác với số lượng từ 20 tài khoản đến dưới 50 tài khoản hoặc thu lợi bất chính từ 20.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng, thì bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm”.

Dấu hiệu cấu thành tội phạm

- Khách thể: xâm phạm đến quyền sở hữu tài sản của cơ quan, tổ chức, cá nhân; trật tự quản lý nhà nước trong lĩnh vực công nghệ thông tin, mạng viễn thông và lĩnh vực tài chính ngân hàng.

- Chủ thể: người từ đủ 16 tuổi trở lên, có đủ năng lực chịu trách nhiệm hình sự

- Mặt khách quan: có hành vi thu thập, tàng trữ, trao đổi, mua bán, công khai hóa trái phép thông tin về tài khoản ngân hàng của người khác. Mua bán, trao đổi với số lượng từ 20 tài khoản đến dưới 50 tài khoản hoặc thu lợi bất chính từ 20.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng

- Mặt chủ quan: tội phạm được thực hiện với lỗi cố ý trực tiếp, nghĩa là người phạm tội nhận thức rõ hành vi của mình là nguy hiểm cho xã hội, thấy trước hậu quả của hành vi đó và mong muốn hậu quả xảy ra.

Khung hình phạt

- Khung cơ bản: phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm.

- Khung 2: phạt tiền từ 100.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm đối với một trong các trường hợp:

+ Thu thập, tàng trữ, trao đổi, mua bán, công khai hóa trái phép thông tin về tài khoản ngân hàng của người khác với số lượng từ 50 tài khoản đến dưới 200 tài khoản;

+ Có tổ chức;

+ Có tính chất chuyên nghiệp;

+ Thu lợi bất chính từ 50.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng;

+ Tái phạm nguy hiểm.

- Khung 3: phạt tiền từ 200.000.000 đồng đến 500.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 02 năm đến 07 năm đối với một trong các trường hợp:

+ Thu thập, tàng trữ, trao đổi, mua bán, công khai hóa trái phép thông tin về tài khoản ngân hàng của người khác với số lượng 200 tài khoản trở lên;

+ Thu lợi bất chính 200.000.000 đồng trở lên.

- Hình phạt bổ sung: phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.

Như vậy, tùy vào tính chất và mức độ của hành vi, người nào mua bán trái phép tài khoản ngân hàng có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự với mức phạt tiền đến 500.000.000 đồng hoặc phạt tù đến 7 năm.