Luật Đất đai 2024 được Quốc hội thông qua ngày 18/01/2024, có hiệu lực kể từ ngày 01/01/2025. Một trong những điểm mới của Luật Đất đai 2024 là cho phép mở rộng hạn mức nhận chuyển quyền sử dụng đất nông nghiệp của cá nhân không quá 15 lần thay vì 10 lần như Luật Đất đai 2013 quy định.

Hạn mức sử dụng đất nông nghiệp là gì?

Hạn mức sử dụng đất nông nghiệp được hiểu là diện tích đất nông nghiệp tối đa mà người sử dụng đất được sử dụng theo quy định của pháp luật đất đai.

Hiện nay, hạn mức đất nông nghiệp có 2 loại, gồm: Hạn mức giao đất nông nghiệp và hạn mức nhận chuyển quyền sử dụng đất nông nghiệp.

Luật đất đai 2024 mở rộng hạn mức nhận chuyển quyền sử dụng đất nông nghiệp

Theo quy định tại Khoản 1 Điều 177 Luật Đất đai 2024, hạn mức nhận chuyển quyền sử dụng đất nông nghiệp của cá nhân không quá 15 lần hạn mức giao đất nông nghiệp của cá nhân đối với mỗi loại đất quy định tại các Khoản 1, 2 và 3 Điều 176 của Luật này.

Hiện Điều 130 Luật Đất đai 2013 quy định, hạn mức nhận chuyển quyền sử dụng đất nông nghiệp của hộ gia đình, cá nhân không quá 10 lần hạn mức giao đất nông nghiệp của hộ gia đình, cá nhân đối với mỗi loại đất quy định tại các Khoản 1, 2 và 3 Điều 129 Luật Đất đai 2013.

Luật Đất đai 2024 cho phép mở rộng “hạn mức nhận chuyển quyền sử dụng đất nông nghiệp của cá nhân không quá 15 lần hạn mức giao đất nông nghiệp của cá nhân đối với mỗi loại đất” tại khoản 1 Điều 177 và các quy định về “tập trung đất nông nghiệp”, “tích tụ đất nông nghiệp” tại Điều 177, Điều 192 tạo điều kiện để nông nghiệp phát triển nhanh, bền vững, hiệu quả, bảo đảm vững chắc an ninh lương thực quốc gia, quy mô sản xuất hàng hoá nông sản ngày càng lớn nhằm thực hiện mục tiêu đến năm 2030 phát triển 1 triệu héc-ta đất chuyên canh lúa chất lượng cao, phát thải ròng bằng 0 tại đồng bằng sông Cửu Long, bảo đảm môi trường sinh thái, thích ứng với biến đổi khí hậu, ứng dụng khoa học, công nghệ, phù hợp với đặc điểm về đất đai, địa hình, khí hậu, văn hóa, quá trình chuyển dịch lao động, chuyển đổi nghề, việc làm ở nông thôn của từng vùng, từng khu vực, từng địa phương và phù hợp với nhu cầu của thị trường.

Luật Đất đai 2024 tạo điều kiện sử dụng đất nông nghiệp hiệu quả hơn để cho ngành nông nghiệp ngày càng phát triển, nông dân ngày càng giàu có và bộ mặt nông thôn ngày càng đổi mới, sẽ tác động tích cực đến cả nền kinh tế và thị trường bất động sản trong quá trình đô thị hóa và phát triển các khu

Việc mở rộng hạn mức nhận chuyển quyền sử dụng đất nông nghiệp tạo điều kiện cho các hộ gia đình, cá nhân tích tụ được đất đai với quy mô lớn hơn để yên tâm đầu tư vào sản xuất và thuận tiện áp dụng khoa học - công nghệ trong sản xuất hàng hóa, nâng cao hiệu quả sử dụng đất lâu dài. Đánh giá tác động của quy định này, các chuyên gia cho rằng, đối với Nhà nước, chính sách này giúp tăng thu ngân sách qua các khoản thu từ thuế, phí, lệ phí của giao dịch chuyển nhượng quyền sử dụng đất. Đồng thời, nâng cao hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp, đẩy mạnh tái cơ cấu ngành Nông nghiệp theo hướng hiện đại với những cánh đồng mẫu lớn. Đối với người dân và doanh nghiệp, giải pháp này góp phần nâng cao tính chủ động sản xuất nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa quy mô lớn làm tăng giá trị sản xuất nông nghiệp, tăng thu nhập.

Về tác động xã hội, việc quy định mở rộng hạn mức nhận chuyển nhượng, tặng cho đất nông nghiệp của hộ gia đình, cá nhân là phù hợp với nhu cầu thực tiễn hiện nay tại các địa phương; phù hợp với mong muốn của nhiều người dân. Nó còn phù hợp với quá trình chuyển đổi cơ cấu kinh tế, chuyển dịch lao động trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa nền kinh tế.

Bên cạnh quy định trên, Luật Đất đai 2024 cũng mở rộng đối tượng nhận chuyển quyền sử dụng đất nông nghiệp. Theo đó, cho phép cá nhân không trực tiếp sản xuất nông nghiệp được nhận chuyển nhượng đất trồng lúa.

Nhận chuyển nhượng hoặc tặng diện tích đất trồng lúa

Bạn đọc hỏi: Hiện tôi đang công tác tại Hà Nội, không trực tiếp sản xuất nông nghiệp tại quê hương. Vậy, theo Luật Đất đai 2024, tôi có được nhận chuyển nhượng hoặc tặng diện tích đất trồng lúa?

Luật sư Luật sư Đặng Văn Cường cho hay: Hiện nay, theo khoản 3 Điều 191 Luật Đất đai 2013, hộ gia đình, cá nhân không trực tiếp sản xuất nông nghiệp không được nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho quyền sử dụng đất trồng lúa.

Tuy nhiên, khoản 8 Điều 45 Luật Đất đai 2024 không còn quy định trường hợp này. Theo đó, từ ngày 01/01/2025, người không trực tiếp sản xuất nông nghiệp được phép nhận chuyển nhượng, tặng cho đất trồng lúa.

Trường hợp người không trực tiếp sản xuất nông nghiệp nhận chuyển nhượng, tặng cho quyền sử dụng đất trồng lúa quá hạn mức (trên 03 ha đối với tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương thuộc khu vực Đông Nam Bộ và khu vực đồng bằng sông Cửu Long; trên 02 ha đối với tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương khác) phải: Thành lập tổ chức kinh tế; có phương án sử dụng đất trồng lúa được UBND cấp huyện phê duyệt.