Bạn đọc hỏi:

Anh Việt và chị Liên kết hôn được một năm. Trước khi chưa kết hôn, anh Việt đã đồng ý để chị Liên vẫn theo đạo của chị là đạo Thiên chúa giáo. Tuy nhiên, sau khi kết hôn, vì lấy lý do mình là con trai trưởng trong gia đình, phải thờ cúng ông bà, tổ tiên nên anh Việt đã ép chị Liên từ bỏ tôn giáo, bỏ đạo để theo chồng. Chị Liên không đồng ý nên hai anh chị cãi vã dẫn đến mâu thuẫn.

Tôi là hàng xóm cũng là Tổ trưởng tổ hòa giải muốn biết pháp luật quy định như thế nào về trường hợp này để đến hòa giải cho gia đình anh Việt chị Liên? Xin cảm ơn!

Luật sư trả lời:

Luật sư Phạm Thảo - Công ty Luật FDVN (Đoàn Luật sư TP Đà Nẵng) - tư vấn như sau:

Điều 24 Hiến pháp năm 2013 quy định như sau:

“1. Mọi người có quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo, theo hoặc không theo một tôn giáo nào. Các tôn giáo bình đẳng trước pháp luật.

2. Nhà nước tôn trọng và bảo hộ quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo.

3. Không ai được xâm phạm tự do tín ngưỡng, tôn giáo hoặc lợi dụng tín ngưỡng, tôn giáo để vi phạm pháp luật”.

Điều 22 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định về tôn trọng quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của vợ, chồng, như sau:

“Vợ, chồng có nghĩa vụ tôn trọng quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của nhau”.

Điều 6 Luật Tín ngưỡng tôn giáo quy định quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của mọi người như sau:

“1. Mọi người có quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo, theo hoặc không theo một tôn giáo nào.

2. Mỗi người có quyền bày tỏ niềm tin tín ngưỡng, tôn giáo; thực hành lễ nghi tín ngưỡng, tôn giáo; tham gia lễ hội; học tập và thực hành giáo lý, giáo luật tôn giáo.

3. Mỗi người có quyền vào tu tại cơ sở tôn giáo, học tại cơ sở đào tạo tôn giáo, lớp bồi dưỡng của tổ chức tôn giáo. Người chưa thành niên khi vào tu tại cơ sở tôn giáo, học tại cơ sở đào tạo tôn giáo phải được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý.

4. Chức sắc, chức việc, nhà tu hành có quyền thực hiện lễ nghi tôn giáo, giảng đạo, truyền đạo tại cơ sở tôn giáo hoặc địa điểm hợp pháp khác.

5. Người bị tạm giữ, người bị tạm giam theo quy định của pháp luật về thi hành tạm giữ, tạm giam; người đang chấp hành hình phạt tù; người đang chấp hành biện pháp đưa vào trường giáo dưỡng, cơ sở giáo dục bắt buộc, cơ sở cai nghiện bắt buộc có quyền sử dụng kinh sách, bày tỏ niềm tin tín ngưỡng, tôn giáo.

6. Chính phủ quy định chi tiết việc bảo đảm thực hiện các quyền quy định tại khoản 5 nêu trên”.

Như vậy, bạn căn cứ quy định tại Điều 24 Hiến pháp năm 2013, Điều 6 Luật Tín ngưỡng tôn giáo và Điều 22 Luật Hôn nhân và gia đình để khuyên giải hành vi của anh Việt ép chị Liên từ bỏ tín ngưỡng, từ bỏ tôn giáo của mình là không đúng pháp luật và thuyết phục để anh Việt hiểu vợ, chồng có nghĩa vụ tôn trọng quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của nhau.

Việc chị Liên theo đạo giáo không ảnh hưởng đến nghĩa vụ làm dâu, làm vợ, làm mẹ. Chị Liên vẫn thực hiện trách nhiệm cùng chồng thờ cúng tổ tiên; các dịp lễ tết thực hiện các nghi lễ cúng bái, thắp hương gia tiên đầy đủ.

Ép buộc người khác từ bỏ tôn giáo có thể bị phạt tù bao nhiêu năm?

Điều 164 Bộ luật Hình sự 2015 quy định như sau:

"Tội xâm phạm quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của người khác

1. Người nào dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc dùng thủ đoạn khác ngăn cản hoặc ép buộc người khác thực hiện quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo, theo hoặc không theo một tôn giáo nào, đã bị xử lý kỷ luật hoặc xử phạt vi phạm hành chính về một trong các hành vi này mà còn vi phạm, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 01 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 01 năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 03 năm:

a) Có tổ chức;

b) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn;

c) Phạm tội 02 lần trở lên;

d) Dẫn đến biểu tình;

đ) Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội.

3. Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm."

Chiếu theo quy định này, ép buộc người khác từ bỏ tôn giáo có thể bị phạt tù từ 03 tháng đến 01 năm hoặc cải tạo không giam giữ đến 01 năm nếu:

- Dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc dùng thủ đoạn khác ngăn cản hoặc ép buộc người khác từ bỏ tín ngưỡng tôn giáo mà họ đang theo.

- Người có hành vi ép buộc người khác từ bỏ tín ngưỡng tôn giáo đã bị xử lý kỷ luật hoặc xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà tiếp tục vi phạm.

Ngoài ra người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.