Theo hãng thông tấn Anadolu (Thổ Nhĩ Kỳ) ngày 21/10, hội nghị thượng đỉnh BRICS diễn ra tại Kazan (Nga) từ ngày 22 đến 24/10 được kỳ vọng sẽ trở thành một sự kiện quan trọng trên trường quốc tế. Đây không chỉ là dịp để các thành viên của khối thảo luận về các vấn đề quan trọng của khu vực và thế giới mà còn đánh dấu một giai đoạn mới trong quá trình mở rộng và củng cố tầm ảnh hưởng của tổ chức này. Trước tình hình bất ổn toàn cầu, những thách thức kinh tế và địa chính trị sẽ là trọng tâm của chương trình nghị sự.

Những chủ đề chính trong chương trình nghị sự

Tại hội nghị lần này, hợp tác kinh tế, các hiệp định thương mại và những thách thức mà các thành viên BRICS phải đối mặt sẽ đứng đầu chương trình nghị sự. Các nhà lãnh đạo BRICS và đối tác sẽ thảo luận về các giải pháp tăng cường hợp tác để đối phó với căng thẳng địa chính trị và thách thức kinh tế toàn cầu, trong khi biến đổi khí hậu cũng là một mối quan tâm không thể bỏ qua.

Nga, với vai trò là nước chủ nhà, có thể sẽ tập trung vào việc thúc đẩy chủ nghĩa đa phương, nhằm xây dựng một hệ thống quản trị toàn cầu không phụ thuộc vào phương Tây. Tổng thống Brazil Luiz Inacio Lula da Silva cũng chia sẻ quan điểm này khi ông nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hội nghị thúc đẩy một hệ thống kinh tế và an ninh toàn cầu công bằng hơn. Dù không thể tham dự trực tiếp do lý do sức khỏe, ông Lula sẽ tham gia hội nghị dưới hình thức trực tuyến.

Bên cạnh đó, hội nghị này cũng là cơ hội để các nước thành viên BRICS thảo luận về những vấn đề toàn cầu như cuộc khủng hoảng tại Trung Đông và chiến lược phát triển lâu dài của khối, đặc biệt là sau khi BRICS đã mở rộng và chấp nhận thêm thành viên mới.

Sự kiện quan trọng nhất tại hội nghị này có lẽ là quá trình mở rộng BRICS, khi khối đã quyết định mời thêm một số quốc gia như Ai Cập, Iran và Saudi Arabia tham gia. Sự tham gia của các quốc gia này đánh dấu một bước chuyển mình của BRICS, mở rộng tầm ảnh hưởng sang các khu vực mới như Trung Đông và Bắc Phi.

Mặc dù Argentina đã rút khỏi danh sách thành viên mới sau khi Tổng thống Javier Milei, người có quan điểm thân phương Tây, đắc cử, các quốc gia khác như Ethiopia, Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE) và Saudi Arabia đã thể hiện sự quyết tâm tham gia. Saudi Arabia đã chính thức công bố kế hoạch gia nhập vào tháng 8/2023 và quá trình chính thức hóa tư cách thành viên bắt đầu từ tháng 1/2024.

Hiện có đến 34 quốc gia đang mong muốn tham gia hoặc hợp tác với BRICS dưới các hình thức khác nhau, trong đó có các quốc gia từ châu Phi, châu Á, và cả châu Mỹ Latinh. Điều này thể hiện sự hấp dẫn của BRICS đối với các quốc gia đang phát triển, khi khối này ngày càng đóng vai trò quan trọng trong việc định hình hệ thống kinh tế toàn cầu.

Một trong những yếu tố có thể ảnh hưởng lớn đến sự thống nhất của BRICS là mối quan hệ phức tạp giữa Trung Quốc và Ấn Độ. Hai quốc gia này, dù là thành viên quan trọng của khối, vẫn tồn tại nhiều vấn đề tranh cãi, đặc biệt là trong vấn đề biên giới. Tranh chấp biên giới tại khu vực Ladakh đã dẫn đến căng thẳng leo thang trong những năm gần đây, đặc biệt là sau cuộc đụng độ vào năm 2020. Ngoài ra, cả hai nước còn cạnh tranh về ảnh hưởng ở khu vực Nam Á và Ấn Độ Dương, trong đó Ấn Độ luôn cảnh giác với sự mở rộng của Trung Quốc thông qua Sáng kiến ​​Vành đai và Con đường (BRI).

Bên cạnh đó, mối lo ngại của Ấn Độ về thâm hụt thương mại với Trung Quốc và sự phụ thuộc vào hàng nhập khẩu từ Trung Quốc trong các lĩnh vực quan trọng như điện tử và dược phẩm cũng là một yếu tố gây lo ngại. Tuy nhiên, Bộ trưởng Ngoại giao Nga Sergey Lavrov đã nhấn mạnh rằng BRICS là một nền tảng tốt để Trung Quốc và Ấn Độ giải quyết các vấn đề của mình thông qua đối thoại và hợp tác. Điều này cho thấy rằng, dù tồn tại nhiều bất đồng, cả hai quốc gia vẫn cam kết hợp tác trong khuôn khổ BRICS để đối phó với những thách thức chung.

Tương lai của BRICS và vai trò của Nga

Hội nghị thượng đỉnh BRICS tại Kazan được coi là một cơ hội quan trọng để Nga thể hiện vai trò trong khối và củng cố mối quan hệ với các quốc gia đang phát triển. Trong bối cảnh bị cô lập bởi phương Tây liên quan đến xung đột ở Ukraine, Nga đang coi BRICS như một nền tảng để thúc đẩy quan hệ đa phương và khẳng định vị thế của mình trên trường quốc tế.

Sự mở rộng của BRICS cũng là cơ hội để khối này trở thành một đối trọng thực sự với các liên minh kinh tế và chính trị phương Tây, đồng thời định hình lại cấu trúc quản trị toàn cầu theo hướng đa cực. Với sự tham gia của các quốc gia mới, BRICS không chỉ là một khối kinh tế mà còn là một nền tảng cho sự hợp tác chính trị và an ninh quốc tế.

Nhìn chung, hội nghị thượng đỉnh BRICS lần này không chỉ tập trung vào hợp tác kinh tế mà còn thảo luận về các vấn đề toàn cầu quan trọng. Sự kiện này có thể đánh dấu một bước ngoặt mới cho BRICS trong việc khẳng định vị thế của mình trên bản đồ quốc tế. Với sự tham gia của nhiều quốc gia và tổ chức quốc tế, BRICS đang ngày càng khẳng định vai trò quan trọng của mình trong việc định hình tương lai toàn cầu, đặc biệt trong bối cảnh thế giới đang đối mặt với những biến động và thách thức lớn.