Dịch vụ cho thuê xe tự lái đang ngày càng phát triển tại Việt Nam nhờ mang lại nhiều lợi ích kinh tế. Đặc biệt vào các dịp lễ Tết, không ít chủ xe ít sử dụng phương tiện cũng tranh thủ cho thuê để kiếm thêm thu nhập.

Tuy nhiên, lĩnh vực này cũng tồn tại không ít rủi ro, đặc biệt khi việc xử lý phạt nguội ngày càng được quy định chặt chẽ. Không ít chủ xe sau khi kết thúc hợp đồng mới phát hiện phương tiện bị phạt nguội do lỗi của khách thuê. Vậy, trong trường hợp này, ai sẽ chịu trách nhiệm và cách xử lý ra sao?

Phạt nguội là gì?

Phạt nguội là hình thức xử phạt vi phạm giao thông dựa trên hình ảnh, dữ liệu được ghi lại bởi camera giám sát hoặc các phương tiện kỹ thuật khác, thay vì xử phạt trực tiếp tại thời điểm vi phạm.

Sau khi phát hiện vi phạm, cơ quan chức năng sẽ gửi thông báo đến chủ phương tiện để yêu cầu nộp phạt và thực hiện các biện pháp xử lý theo quy định. Người dân có thể tự tra cứu phạt nguội của phương tiện hoặc phản ánh vi phạm giao thông bằng hình ảnh qua ứng dụng của Bộ Công an.

Khách thuê xe tự lái dính phạt nguội có bị phạt tiền?

Căn cứ quy định tại Khoản 8 Điều 47 Nghị định số 168/2024/NĐ-CP ngày 26/12/2024 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính về trật tự, an toàn giao thông trong lĩnh vực giao thông đường bộ; trừ điểm, phục hồi điểm giấy phép lái xe (Nghị định 168). Cụ thể:

"Thủ tục xử phạt, nguyên tắc xử phạt đối với chủ phương tiện, người điều khiển phương tiện vi phạm quy định liên quan đến trật tự, an toàn giao thông trong lĩnh vực giao thông đường bộ

8. Đối với trường hợp hành vi vi phạm hành chính được phát hiện thông qua sử dụng phương tiện, thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ mà cơ quan chức năng chưa dừng ngay được phương tiện để xử lý thì thực hiện như sau:

a) Cơ quan chức năng gửi thông báo yêu cầu chủ phương tiện và cá nhân, tổ chức có liên quan (nếu có) đến trụ sở cơ quan, đơn vị của người có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính để giải quyết vụ việc vi phạm.

Việc thông báo được thực hiện bằng văn bản hoặc thực hiện thông báo bằng phương thức điện tử thông qua Ứng dụng giao thông trên thiết bị di động dành cho công dân (sau đây viết gọn là Ứng dụng giao thông trên thiết bị di động).

Ứng dụng này do Bộ Công an xây dựng, quản lý, vận hành khi đáp ứng điều kiện về cơ sở hạ tầng, kỹ thuật, thông tin; đồng thời cập nhật thông tin về phương tiện vi phạm trên Trang thông tin điện tử của Cục Cảnh sát giao thông;

b) Chủ phương tiện có nghĩa vụ phải hợp tác với cơ quan chức năng để xác định người đã điều khiển phương tiện thực hiện hành vi vi phạm.

Trường hợp chủ phương tiện là cá nhân, nếu không hợp tác với cơ quan chức năng, không chứng minh hoặc không giải trình được mình không phải là người đã điều khiển phương tiện thực hiện hành vi vi phạm thì bị xử phạt đối với hành vi vi phạm được phát hiện;

Trường hợp chủ phương tiện là tổ chức, nếu không hợp tác với cơ quan chức năng, không giải trình để xác định được người đã điều khiển phương tiện thực hiện hành vi vi phạm thì bị xử phạt vi phạm hành chính đối với tổ chức thực hiện hành vi vi phạm được phát hiện, trừ trường hợp phương tiện bị chiếm đoạt, sử dụng trái phép".

Như vậy, trường hợp xe cho thuê tự lái mà bị phạt nguội thì chủ xe có nghĩa vụ phải hợp tác với cơ quan chức năng để xác định người đã điều khiển phương tiện thực hiện hành vi vi phạm.

Trường hợp không xác định được hoặc không có căn cứ để yêu cầu người thuê xe nộp phạt (ví dụ như hợp đồng thuê xe giữa hai bên) thì chủ xe là người phải chịu trách nhiệm cho hành vi vi phạm đã bị dính phạt nguội.

Chế tài xử lý hành vi vi phạm

Căn cứ quy định tại Khoản 11 Điều 47 Nghị định 168 quy định về xử lý trường hợp người vi phạm chưa thực hiện giải quyết vụ việc vi phạm theo quy định, cụ thể:

"11. Trường hợp quá thời hạn hẹn đến giải quyết vụ việc vi phạm được ghi trong biên bản vi phạm hành chính hoặc trong thông báo của người có thẩm quyền xử phạt hoặc quá thời hạn thi hành quyết định xử phạt mà chủ phương tiện vi phạm, người vi phạm chưa thực hiện giải quyết vụ việc vi phạm theo quy định.

Hoặc chưa chấp hành quyết định xử phạt thì người có thẩm quyền xử phạt gửi thông báo cho cơ quan đăng kiểm (đối với phương tiện có quy định phải kiểm định), cơ quan đăng ký xe, cơ quan cấp giấy phép lái xe (nếu đã xác định được người vi phạm). 

Việc gửi thông báo được thực hiện bằng văn bản hoặc thực hiện thông báo bằng phương thức điện tử thông qua kết nối, chia sẻ dữ liệu khi đáp ứng điều kiện về cơ sở hạ tầng, kỹ thuật, thông tin.

a) Cơ quan đăng kiểm, Cơ quan đăng ký xe, Cơ quan cấp giấy phép lái xe trước khi thực hiện đăng kiểm, đăng ký xe, cấp, đổi, cấp lại giấy phép lái xe có trách nhiệm tra cứu dữ liệu phương tiện vi phạm, người vi phạm được Cơ quan Cảnh sát giao thông gửi thông báo đến;

b) Trường hợp khi tra cứu dữ liệu theo quy định tại điểm a khoản này nếu có thông tin về phương tiện vi phạm, người vi phạm thì chưa giải quyết việc đăng kiểm, đăng ký phương tiện vi phạm, chưa cấp, đổi, cấp lại giấy phép lái xe đối với người vi phạm;

c) Sau khi chủ phương tiện, người vi phạm đã giải quyết vụ việc vi phạm theo quy định, người có thẩm quyền xử phạt phải gửi thông báo ngay cho Cơ quan đăng kiểm, Cơ quan đăng ký xe, Cơ quan cấp giấy phép lái xe bằng văn bản.

Hoặc theo hình thức kết nối, chia sẻ dữ liệu khi đáp ứng điều kiện về cơ sở hạ tầng, kỹ thuật, thông tin để thực hiện việc đăng kiểm, đăng ký xe, cấp, đổi, cấp lại giấy phép lái xe theo quy định".

Quy trình xử lý phạt nguội đối với xe thuê tự lái

Cơ quan chức năng gửi thông báo vi phạm

Khi có vi phạm, cơ quan công an sẽ gửi thông báo đến chủ xe (đơn vị cho thuê xe) theo địa chỉ đăng ký.

Nếu xe thuộc sở hữu của cá nhân, người này cũng sẽ nhận được thông báo và cần phối hợp xác minh.

Chủ xe cung cấp thông tin người thuê

Theo quy định, đơn vị cho thuê xe phải lưu giữ hợp đồng thuê xe, trong đó có thông tin người thuê và thời gian thuê.

Khi nhận được thông báo vi phạm, chủ xe có thể cung cấp hợp đồng thuê xe cho cơ quan chức năng để xác định người chịu trách nhiệm.

Người thuê xe nhận thông báo và xử lý vi phạm

Nếu vi phạm thuộc thời gian bạn thuê xe, bạn sẽ phải chịu trách nhiệm nộp phạt theo đúng quy định.

Bạn có thể tra cứu lỗi vi phạm và thực hiện nộp phạt trực tuyến hoặc trực tiếp tại cơ quan công an.

Sau khi nộp phạt, bạn nên gửi biên lai hoặc giấy xác nhận đã hoàn thành nghĩa vụ cho đơn vị cho thuê xe.

* Lưu ý:

Trước khi thuê xe, nên yêu cầu đơn vị cho thuê cung cấp bản tra cứu phạt nguội để đảm bảo xe không có vi phạm trước đó.

Sau khi thuê xe, nếu phát sinh phạt nguội, hãy phối hợp nhanh chóng với chủ xe để tránh bị làm khó khi thuê xe lần sau.

Nếu không chịu xử lý, chủ xe có thể từ chối cho bạn thuê xe trong tương lai hoặc thậm chí áp dụng các biện pháp pháp lý để yêu cầu bồi thường.

Như vậy, khi thuê xe tự lái, việc xử lý phạt nguội không chỉ liên quan đến pháp luật mà còn ảnh hưởng đến uy tín khi thuê xe sau này.

Độc giả còn vướng mắc có thể đóng góp ý kiến tại phần "Bình luận" phía dưới; liên hệ Đường dây nóng tư vấn pháp luật: 0899.515.999 hoặc gửi câu hỏi cho tòa soạn tại đây để được hỗ trợ.