Bộ máy tinh gọn hiệu quả cao

Chủ trương tổ chức lại bộ máy chính quyền địa phương theo mô hình 02 cấp là một chính sách lớn của Đảng và Nhà nước. Theo Thứ trưởng Bộ Nội vụ Trương Hải Long, mô hình này được kỳ vọng sẽ khắc phục tình trạng cồng kềnh, chồng chéo về chức năng, nhiệm vụ của mô hình 03 cấp trước đây. Việc tinh gọn bộ máy không chỉ nhằm nâng cao chất lượng phục vụ người dân mà còn đáp ứng yêu cầu cao hơn trong điều hành và phát triển kinh tế.

Mô hình mới được thiết kế để đẩy mạnh phân cấp, phân quyền giữa Trung ương và địa phương, tăng cường tính tự chủ và tự chịu trách nhiệm của các cấp chính quyền, đặc biệt là cấp xã – cấp gần dân nhất. Việc này sẽ giúp chính quyền địa phương hoạt động hiệu lực và hiệu quả hơn theo đúng tinh thần “địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”. Đồng thời, việc sáp nhập các đơn vị hành chính sẽ tạo ra không gian phát triển kinh tế - xã hội rộng lớn hơn, thúc đẩy liên kết vùng và sự phát triển đồng đều.

Để đảm bảo bộ máy mới vận hành hiệu quả và thông suốt, Chính phủ đã có sự chuẩn bị kỹ lưỡng về thể chế, nhân sự và hạ tầng công nghệ. Theo hướng dẫn của Bộ Nội vụ, sẽ có 1.065 nhiệm vụ và thẩm quyền từ cấp huyện được chuyển giao cho cấp xã mới thực hiện, bên cạnh các nhiệm vụ mới theo luật định.

Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình thừa nhận việc vận hành và nắm bắt ngay các nhiệm vụ mới không phải là điều dễ dàng. Do đó, Chính phủ đã triển khai nhiều cơ chế hỗ trợ đồng hành cùng các địa phương như tập huấn toàn quốc các chương trình tập huấn đã được tổ chức để hướng dẫn cán bộ cơ sở. Bên cạnh đó, Chính phủ cũng thiết lập ba cơ chế hỗ trợ như từ đường dây nóng khi Chính phủ và các bộ, ngành đã thiết lập và công khai đường dây nóng trên toàn quốc để giải đáp thắc mắc của người dân và chính quyền địa phương. Cùng với sự hỗ trợ của công nghệ tiên tiến trợ lý ảo ứng dụng trí tuệ nhân tạo để cung cấp thông tin và 1.800 dịch vụ công, giải quyết nhanh chóng các câu hỏi từ cơ sở. Việc kiểm tra và hướng dẫn thường xuyên của Chính phủ khi duy trì các ban chỉ đạo để kiểm tra, hướng dẫn và tháo gỡ khó khăn cho các địa phương trong quá trình vận hành.

Con người vẫn là trung tâm để đảm bảo vận hành thông suốt

Việc sắp xếp và bố trí cán bộ được thực hiện một cách kỹ lưỡng. Ưu tiên được dành cho việc lựa chọn những cán bộ có năng lực lãnh đạo, kinh nghiệm, tư duy đổi mới và dám chịu trách nhiệm để đảm nhiệm các vị trí quản lý tại cấp xã mới.

Đối với những người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, Ban Chỉ đạo của Chính phủ cho phép các địa phương tạm thời kéo dài việc sử dụng lực lượng này đến trước ngày 31/5/2026, tùy theo tình hình thực tiễn. Trong trường hợp cần thiết, họ có thể được bố trí vào các chức danh ở thôn, tổ dân phố. Những trường hợp không có nhu cầu sử dụng tiếp hoặc có nguyện vọng nghỉ sẽ được giải quyết chế độ, chính sách theo quy định về tinh giản biên chế tại Nghị định số 154/2025/NĐ-CP.

Đảng, Chính phủ và Quốc hội đã lường trước những khó khăn có thể phát sinh trong quá trình vận hành bộ máy mới. Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã yêu cầu thành lập ngay bộ phận thường trực để tiếp nhận và giải quyết các vấn đề nảy sinh.

Thủ tướng cũng chỉ đạo các địa phương tiếp tục rà soát các vấn đề liên quan đến trụ sở, điều kiện làm việc, xử lý tài sản dôi dư, chi trả kinh phí cho người nghỉ việc và kiểm tra lại hệ thống công nghệ thông tin. Công tác hướng dẫn công việc cho cán bộ không chuyên trách cũng được chú trọng.

Với sự quyết tâm và chỉ đạo quyết liệt từ cấp ủy và chính quyền các địa phương, mục tiêu là đảm bảo sau ngày 01/7/2025, bộ máy chính quyền địa phương 02 cấp sẽ vận hành thông suốt, hiệu quả, mang lại lợi ích thiết thực và cuộc sống ấm no, hạnh phúc cho nhân dân.