Khởi tố người phụ nữ dùng 2 sổ đỏ giả để lừa đảo chiếm đoạt hàng trăm triệu đồng

Vừa qua, Cơ quan An ninh điều tra Công an tỉnh Thái Bình mới ra Quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can, thi hành lệnh bắt bị can để tạm giam đối với Nguyễn Thị Mùi (34 tuổi, nơi ở hiện tại thôn Tam Bảo, xã Nam Hồng, huyện Tiền Hải, tỉnh Thái Bình) về các tội danh "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản" quy định tại Điều 174 và "Sử dụng tài liệu giả của cơ quan, tổ chức" quy định tại Điều 341 Bộ luật Hình sự.[1]

Các Quyết định, Lệnh trên đã được Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Thái Bình phê chuẩn.

Theo kết quả điều tra ban đầu, khoảng tháng 2/2024, do quen biết từ trước, với lý do cần tiền để kinh doanh thuốc, thực phẩm chức năng, rượu nhập khẩu, Nguyễn Thị Mùi nhờ bà N.T.D. thế chấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất (gọi tắt là sổ đỏ) mang tên bà D. vào ngân hàng để cho Mùi vay số tiền 500 triệu đồng. Mùi hứa hẹn đến tháng 5/2024 sẽ trả tiền cho ngân hàng để lấy sổ đỏ về cho bà D.

Tháng 5/2024, chưa có tiền trả ngân hàng để lấy sổ đỏ trả lại bà D., Mùi đã đưa cho bà D. sổ đỏ mang tên bà D. bị làm giả.

Mùi nói dối bà D. rằng Mùi đã trả tiền cho ngân hàng và lấy sổ đỏ về cho bà D. Thực tế, đến nay Mùi vẫn chưa trả tiền cho ngân hàng.

Khoảng tháng 3/2024, Mùi còn đến gặp bà P.T.H. để vay tiền. Mùi đã đưa cho bà H một sổ đỏ giả mang tên Mùi và chồng là T.X.T. để làm tin. Mùi nói với bà H. là Mùi và chồng cùng đứng tên sở hữu thửa đất và nhà ở tại thôn Tam Bảo (xã Nam Hồng, huyện Tiền Hải).

Tin tưởng Mùi là chủ sở hữu của thửa đất nói trên, bà H. đã cho Mùi vay tổng số tiền trên 370 triệu đồng. Trên thực tế, cơ quan điều tra xác định Nguyễn Thị Mùi không đứng tên chủ sở hữu bất kỳ thửa đất nào tại tỉnh Thái Bình. Số tiền nhận từ bà H., Mùi không sử dụng để kinh doanh mà dùng trả nợ và tiêu xài cá nhân.

Công an tỉnh Thái Bình thông báo ai là bị hại của vụ án trên đến Cơ quan An ninh điều tra Công an tỉnh để trình báo, phối hợp giải quyết.

Vụ án đang được cơ quan công an mở rộng điều tra, củng cố, hoàn tất hồ sơ để xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.

Lên mạng đặt làm giả sổ đỏ rồi đem đi cầm 400 triệu đồng

Vào hồi cuối tháng 10/2024, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP Phú Quốc (Kiên Giang) cho biết, đã khởi tố bị can, bắt tạm giam 4 tháng Đoàn Văn Tuyên (sinh năm 1996, thường trú xã Triệu Long, huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị) để điều tra về hành vi 'Làm giả và sử dụng tài liệu giả của cơ quan tổ chức' và 'Lừa đảo chiếm đoạt tài sản'.[2]

Theo kết quả điều tra, Tuyên đứng tên quyền sử dụng đất 1 thửa đất tại TP Phú Quốc. Tháng 4/2023, Tuyên ký công chứng ủy quyền toàn quyền sử dụng thửa đất trên cho ông N.A.T. (thường trú ở Hà Nội), để ông này cho vay 2 tỷ đồng (sổ đỏ ông T. giữ). Sau đó, Tuyên mất khả năng thanh toán tiền cho ông T..

Đến tháng 8/2023, do nợ tiền nhiều người, Tuyên nảy sinh ý định lừa đảo chiếm đoạt tài sản bằng cách lên mạng đặt làm giả sổ đỏ thửa đất trên với số tiền 20 triệu đồng.

Làm sổ đỏ giả xong, ngày 8/9/2023, Tuyên liên hệ với ông T.H.Q. (ngụ ấp Gành Gió, xã Cửa Dương, TP Phú Quốc) để cầm cố thửa đất trên cùng giấy CNQSDĐ giả, với số tiền là 400 triệu đồng.

Do trước đây biết Tuyên đứng tên sổ đỏ thửa đất trên, nên ông Q. đồng ý cầm cố, giữ sổ đỏ (giả) và không nghi ngờ. Nhận được tiền của ông Q., Tuyên lấy trả nợ, tiêu xài hết và bỏ trốn.

Hành vi làm giả sổ đỏ bị xử lý như thế nào?

Mức xử phạt vi phạm hành chính

Căn cứ theo Khoản 3 và Khoản 5 Điều 35 Nghị định 91/2019/NĐ-CP quy định về mức xử phạt đối với hành vi vi phạm quy định liên quan đến giấy tờ và chứng từ trong việc sử dụng đất, cụ thể như sau:

- Xử phạt tiền: Đối với trường hợp sử dụng giấy tờ giả trong việc thực hiện các thủ tục hành chính hoặc các công việc liên quan đến đất đai mà chưa đủ điều kiện để truy cứu trách nhiệm hình sự, mức phạt tiền được quy định từ 10.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng.

- Biện pháp khắc phục hậu quả: Đối với các trường hợp quy định tại khoản 2 Điều này: Buộc phải nộp lại Giấy chứng nhận đã cấp và thực hiện lại thủ tục hành chính về đất đai theo quy định. Đối với các trường hợp quy định tại khoản 3 Điều này: Hủy bỏ kết quả của các thủ tục hành chính về đất đai đã thực hiện theo quy định.[3]

Ngoài ra, Khoản 1 Điều 6 Nghị định 91/2019/NĐ-CP về áp dụng mức phạt tiền, quy định cụ thể như sau:

- Đối tượng áp dụng mức phạt tiền: Mức phạt tiền quy định trong Chương II của Nghị định này áp dụng cho các cá nhân. Trường hợp tổ chức vi phạm, mức phạt tiền sẽ gấp 02 lần mức phạt tiền áp dụng cho cá nhân trong cùng một hành vi vi phạm hành chính.

- Các quy định cụ thể: Mức phạt tiền đối với các hành vi vi phạm quy định tại khoản 4 Điều 19, Điều 20, Điều 21, Điều 22, khoản 4 Điều 26, Điều 27, Điều 28, khoản 2 Điều 30, Điều 31 và Điều 37 của Nghị định này áp dụng cho các tổ chức.

Như vậy, đối với hành vi làm giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) giả mà chưa đủ điều kiện để bị truy cứu trách nhiệm hình sự, cá nhân sẽ bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng và giấy chứng nhận giả sẽ bị hủy bỏ.

Đối với tổ chức có hành vi vi phạm tương tự, mức phạt tiền sẽ gấp đôi so với mức phạt áp dụng cho cá nhân.[4]

Truy cứu trách nhiệm hình sự

Căn cứ Điều 174 Bộ luật Hình sự 2015 được sửa đổi bởi điểm a; điểm c khoản 3 Điều 2 Luật Sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017 quy định tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản:

Điều 174. Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản

1. Người nào bằng thủ đoạn gian dối chiếm đoạt tài sản của người khác trị giá từ 2.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng hoặc dưới 2.000.000 đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:

a) Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi chiếm đoạt tài sản mà còn vi phạm;

b) Đã bị kết án về tội này hoặc về một trong các tội quy định tại các điều 168, 169, 170, 171, 172, 173, 175 và 290 của Bộ luật này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm;

c) Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội;

d) Tài sản là phương tiện kiếm sống chính của người bị hại và gia đình họ;

…[5]

Điều 341 Bộ luật Hình sự 2015 quy định tội làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức; tội sử dụng con dấu hoặc tài liệu giả của cơ quan, tổ chức:

Điều 341. Tội làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức; tội sử dụng con dấu hoặc tài liệu giả của cơ quan, tổ chức

1. Người nào làm giả con dấu, tài liệu hoặc giấy tờ khác của cơ quan, tổ chức hoặc sử dụng con dấu, tài liệu hoặc giấy tờ giả thực hiện hành vi trái pháp luật, thì bị phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 02 năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 05 năm:

a) Có tổ chức;

b) Phạm tội 02 lần trở lên;

c) Làm từ 02 đến 05 con dấu, tài liệu hoặc giấy tờ khác;

d) Sử dụng con dấu, tài liệu hoặc giấy tờ khác thực hiện tội phạm ít nghiêm trọng hoặc tội phạm nghiêm trọng;

đ) Thu lợi bất chính từ 10.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng;

e) Tái phạm nguy hiểm.

…[6]

Theo quy định trên, người nào có hành vi làm sổ đỏ giả có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự các tội sau:

Trường hợp 1: Làm sổ đỏ giả nhằm mục đích lừa đảo chiếm đoạt tài sản

Người nào có hành vi làm giả sổ đỏ nhằm mục đích gian dối chiếm đoạt tài sản của người khác trị giá từ 2.000.000 đồng trở lên hoặc dưới 2.000.000 đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp sau đây bị truy cứu trách nhiệm hình sự tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản:

+ Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi chiếm đoạt tài sản mà còn vi phạm;

+ Đã bị kết án về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản hoặc một trong các tội sau nhưng chưa được xóa án tích mà còn vi phạm:

- Tội cướp tài sản (Quy định tại Điều 168 Bộ luật Hình sự 2015)

- Tội bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản (Quy định tại Điều 169 Bộ luật Hình sự 2015)

- Tội cưỡng đoạt tài sản (Quy định tại Điều 170 Bộ luật Hình sự 2015)

- Tội cướp giật tài sản (Quy định tại Điều 171 Bộ luật Hình sự 2015)

- Tội công nhiên chiếm đoạt tài sản (Quy định tại Điều 172 Bộ luật Hình sự 2015)

- Tội trộm cắp tài sản (Quy định tại Điều 173 Bộ luật Hình sự 2015)

- Tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản (Quy định tại Điều 175 Bộ luật Hình sự 2015)

- Tội sử dụng mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản (Quy định tại Điều 290 Bộ luật Hình sự 2015)

+ Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội;

+ Tài sản là phương tiện kiếm sống chính của người bị hại và gia đình họ;

Người phạm tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 20 năm hoặc tù chung thân.

Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.

Trường hợp 2: Làm sổ đỏ giả nhằm mục đích làm giả giấy tờ

Người nào làm sổ đỏ giả thì bị truy cứu trách nhiệm hình sự tội làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức; tội sử dụng con dấu hoặc tài liệu giả của cơ quan, tổ chức.

Người phạm tội làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức; tội sử dụng con dấu hoặc tài liệu giả của cơ quan, tổ chức bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 07 năm tùy theo mức độ vi phạm.

Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng.

[1] Hải Anh, Bắt giữ 'nữ quái' dùng 'sổ đỏ' giả lừa đảo chiếm đoạt hàng trăm triệu đồng ở Thái Bình, Báo Pháp luật Việt Nam, ngày 26/2/2025,
https://baophapluat.vn/bat-giu-nu-quai-dung-so-do-gia-lua-dao-chiem-doat-hang-tram-trieu-dong-o-thai-binh-post540894.html

[2] Văn Vũ, Lên mạng mua "sổ đỏ" giả rồi đem đi cầm 400 triệu đồng, Báo Bảo vệ pháp luật, ngày 18/10/2024, https://baovephapluat.vn/cong-to-kiem-sat-tu-phap/khoi-to/len-mang-mua-so-do-gia-roi-dem-di-cam-400-trieu-dong-166652.html

[3] Nghị định 91/2019/NĐ-CP ngày 19/11/2019 về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai

[4] Điều 6 Nghị định 91/2019/NĐ-CP ngày 19/11/2019 quy định về áp dụng mức phạt tiền

[5] Điều 174 Bộ Luật Hình sự số: 100/2015/QH13 ngày 27/11/2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) quy định tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản

[6] Điều 341 Bộ Luật Hình sự số: 100/2015/QH13 ngày 27/11/2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) quy định tội làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức; tội sử dụng con dấu hoặc tài liệu giả của cơ quan, tổ chức

Độc giả còn vướng mắc có thể đóng góp ý kiến tại phần "Bình luận" phía dưới; liên hệ Đường dây nóng tư vấn pháp luật: 0899.515.999 hoặc gửi câu hỏi cho tòa soạn tại đây để được hỗ trợ.