Theo đó, sự thay đổi này được kỳ vọng sẽ tạo ra một cú hích mạnh mẽ, giúp tiết kiệm thời gian và chi phí cho doanh nghiệp, đồng thời nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực hàng hải.

Cụ thể, điểm sáng lớn nhất của quy định mới là việc đơn giản hóa triệt để thủ tục khai báo. Thay vì phải chuẩn bị nhiều bộ hồ sơ giấy và nộp cho từng cơ quan chức năng như trước đây, giờ đây người làm thủ tục chỉ cần thực hiện một thao tác duy nhất: gửi một bộ hồ sơ điện tử lên Cổng thông tin một cửa Quốc gia.

Hệ thống sẽ tự động tiếp nhận và chia sẻ thông tin này đến các cơ quan quản lý nhà nước liên quan tại cảng, bao gồm Biên phòng, Hải quan, Cảng vụ, và các đơn vị Kiểm dịch (y tế, động vật, thực vật). Cải tiến vượt bậc này giúp loại bỏ hoàn toàn sự trùng lặp trong khai báo, giảm thiểu gánh nặng giấy tờ và rút ngắn đáng kể thời gian chờ đợi, cho phép tàu thuyền nhanh chóng cập cảng và bắt đầu hoạt động.

Thông tư mới đã mở rộng đáng kể phạm vi áp dụng của thủ tục biên phòng điện tử, không chỉ giới hạn ở một vài đối tượng. Quy định này sẽ được áp dụng cho tàu thuyền Việt Nam và nước ngoài khi thực hiện thủ tục xuất, nhập cảnh hoặc quá cảnh tại các cảng biển Việt Nam; Toàn bộ thuyền viên và hành khách có mặt trên các tàu thuyền này; Tất cả các cơ quan, tổ chức, và cá nhân có hoạt động liên quan đến lĩnh vực hàng hải tại cảng biển.

Việc bao phủ rộng rãi các đối tượng cho thấy quyết tâm số hóa toàn diện hoạt động tại cảng, hướng tới một môi trường làm việc minh bạch, hiệu quả và hiện đại.

Quy trình xử lý hồ sơ điện tử được thiết kế rõ ràng và chặt chẽ, đảm bảo tính kịp thời và công khai cho người làm thủ tục. Cụ thể, quy trình thủ tục theo quy định của văn bản này bao gồm 4 bước. Trong đó bước đầu tiên người làm thủ tục truy cập Cổng thông tin một cửa Quốc gia, tạo tài khoản và điền đầy đủ các thông tin theo yêu cầu. Ngay sau khi hồ sơ được gửi đi, hệ thống sẽ tự động tiếp nhận và gửi phản hồi xác nhận tức thời cho người khai báo.

Bước kế tiếp là Biên phòng cửa khẩu cảng giữ vai trò chủ trì, nhanh chóng phối hợp với các cơ quan liên quan để kiểm tra, đối chiếu và xử lý thông tin. Kết quả cuối cùng (chấp thuận hoặc yêu cầu sửa đổi, bổ sung) sẽ được gửi lại cho người làm thủ tục qua Cổng thông tin. Mọi yêu cầu bổ sung hoặc lý do từ chối đều được nêu rõ ràng để đảm bảo tính minh bạch.

Việc triển khai mạnh mẽ thủ tục biên phòng điện tử không chỉ là một nhiệm vụ của riêng lực lượng Bộ đội Biên phòng mà còn là một phần quan trọng trong chiến lược xây dựng Chính phủ điện tử, phục vụ người dân và doanh nghiệp.

Bằng cách cắt giảm các thủ tục rườm rà, giảm chi phí không chính thức và tăng cường sự minh bạch, quy định mới sẽ tạo ra một môi trường kinh doanh thuận lợi hơn cho hoạt động xuất nhập khẩu và du lịch đường biển. Điều này góp phần trực tiếp nâng cao năng lực cạnh tranh của hệ thống cảng biển Việt Nam, thu hút đầu tư và thúc đẩy kinh tế biển phát triển bền vững.

Các doanh nghiệp, đại lý hàng hải và cá nhân liên quan cần chủ động cập nhật thông tin và chuẩn bị các điều kiện cần thiết để sẵn sàng áp dụng quy định mới từ ngày 15/10/2025, qua đó tận dụng tối đa những lợi ích mà chính sách đột phá này mang lại.