Vụ kiện tại Tòa án Tối cao Mỹ về thuế quan không chỉ là một cuộc chiến pháp lý đơn thuần giữa chính phủ và các doanh nghiệp. Nó còn phản ánh cuộc tranh luận sâu sắc về phạm vi quyền lực của tổng thống trong các vấn đề kinh tế và thương mại. Đây là một trong những vụ án hiếm hoi mà quyền hạn của người đứng đầu chính phủ được đặt lên bàn cân trước các thẩm phán Tòa án Tối cao.

Các mức thuế quan này đã tác động mạnh mẽ đến các ngành công nghiệp của Mỹ. Chẳng hạn, một số công ty đã phải chịu chi phí cao hơn cho các linh kiện nhập khẩu, dẫn đến việc tăng giá sản phẩm cuối cùng cho người tiêu dùng.

Ngược lại, một số ngành sản xuất trong nước đã được hưởng lợi nhờ giảm sự cạnh tranh từ hàng hóa nhập khẩu giá rẻ. Phán quyết của Tòa án Tối cao sẽ định đoạt số phận của hàng trăm tỷ đô la Mỹ tiền thuế đã thu và có thể buộc chính phủ phải hoàn trả lại cho các công ty bị ảnh hưởng.

Vụ kiện xoay quanh Đạo luật Quyền lực Kinh tế Khẩn cấp Quốc tế (IEEPA) năm 1977. Các luật sư đại diện cho các công ty khởi kiện, bao gồm các nhà nhập khẩu, đã lập luận rằng chính quyền Trump đã diễn giải sai Đạo luật này. Họ khẳng định rằng IEEPA chỉ cho phép tổng thống điều chỉnh các giao dịch kinh tế trong trường hợp khẩn cấp, nhưng không bao gồm quyền áp đặt thuế quan. Họ nhấn mạnh rằng quyền đánh thuế là một đặc quyền của Quốc hội theo Hiến pháp Mỹ, và việc tổng thống tự ý áp đặt thuế quan đã đi ngược lại nguyên tắc phân chia quyền lực.

Trong khi đó, đội ngũ pháp lý của chính phủ đã bảo vệ quan điểm rằng IEEPA trao cho tổng thống quyền hạn rộng lớn để đối phó với các mối đe dọa kinh tế và an ninh quốc gia, bao gồm cả quyền áp thuế. Họ lập luận rằng thâm hụt thương mại và các hoạt động kinh tế không công bằng của một số quốc gia khác đã tạo ra một "mối đe dọa bất thường và đặc biệt" đủ để kích hoạt các biện pháp này.

Với việc Tòa án Tối cao ấn định thời điểm xét xử vào tuần đầu tiên của tháng 11, các bên liên quan và giới phân tích đang theo dõi sát sao vụ việc.

Các chuyên gia đã đưa ra nhận định với hai kịch bản chính có thể xảy ra. Trong trường hợp Tòa án Tối cao ra phán quyết chống lại chính phủ, điều này sẽ tạo ra một tiền lệ pháp lý quan trọng, giới hạn đáng kể quyền lực của tổng thống trong việc sử dụng các đạo luật khẩn cấp để áp thuế. Chính phủ sẽ phải hoàn trả lại hàng tỷ đô la tiền thuế cho các doanh nghiệp, gây ra một sự xáo trộn lớn về tài chính và chính sách thương mại.

Tuy nhiên nếu Tòa án Tối cao ủng hộ chính phủ thì quyền lực của tổng thống trong các vấn đề kinh tế và thương mại sẽ được củng cố, mở ra khả năng các tổng thống tương lai có thể sử dụng IEEPA để áp đặt thuế quan một cách dễ dàng hơn. Điều này có thể thay đổi cục diện chính sách đối ngoại và kinh tế của Mỹ.

Cuộc chiến pháp lý này không chỉ là một thách thức đối với các chính sách thương mại hiện hành mà còn là một bài kiểm tra đối với Hiến pháp Mỹ trong bối cảnh toàn cầu hóa.