Việc thông tin trên căn cước công dân, cũng như là thông tin về nhân thân bắt buộc phải thay đổi cho phù hợp với giới tính thực mà sau khi một người đã thực hiện việc chuyển giới. Ngoài ra, việc người chuyển giới thành công thay đổi thông tin trên căn cước công dân sẽ giúp Nhà nước có cơ sở để quản lý công dân theo quy định pháp luật.

Bên cạnh đó, việc thay đổi thông tin trên thẻ căn cước là cơ sở để người chuyển giới thực hiện các quyền và nghĩa vụ công dân trong các quan hệ dân sự, kinh tế, các thủ tục hành chính theo quy định pháp luật. Vậy, người chuyển giới sẽ được thay đổi thông tin giới tính trên căn cước như thế nào?

Điểm C khoản 1 Điều 24 Luật Căn cước số 26/2023/QH15 ngày 27/11/2023 có hiệu lực từ ngày 01/7/2024 thì công dân được đi cấp đổi thẻ căn cước khi xác định lại giới tính hoặc chuyển đổi giới tính theo quy định của pháp luật.

Theo quy định của Luật Căn cước, đối với trường hợp cấp đổi căn cước công dân do xác định lại giới tính hoặc chuyển đổi giới tính hoặc thay đổi thông tin mà thông tin đó chưa được cập nhật, điều chỉnh trong cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư thì người dân cần đến Công an phường, xã xuất trình các giấy tờ, tài liệu có giá trị pháp lý chứng minh những thông tin đã thay đổi.

Sau khi công dân điều chỉnh thông tin trên cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư thì đến cơ quan công an quản lý căn cước để làm lại thẻ căn cước công dân theo quy định.

Điều này đáp ứng một trong những quyền cơ bản của công dân, đồng thời cũng là một trong những cái thủ tục hành chính để Nhà nước quản lý công dân theo quy định pháp luật.

Tuy nhiên, cộng đồng người chuyển giới cho biết, vướng mắc lớn nhất hiện nay là chưa có hướng dẫn quy định cụ thể về quyền chuyển giới của cá nhân, quyền thay đổi tên của cá nhân nếu đã xác định lại giới tính.

Trong trường hợp Luật Chuyển đổi giới tính được thông qua và có hiệu lực, căn cứ vào các quy định, Bộ Công an sẽ có hướng dẫn cụ thể đối với việc cập nhật thông tin dân cư đối với trường hợp chuyển đổi giới tính.

Người chuyển giới được phép đổi thẻ căn cước mới từ ngày 01/7/2024

Từ ngày 01/7/2024, các trường hợp cấp đổi thẻ căn cước mới theo Luật Căn cước 2023, được quy định tại khoản 1 Điều 21 Luật Căn cước 2023, cụ thể như sau:

"Điều 21. Độ tuổi cấp đổi thẻ căn cước

1. Công dân Việt Nam đã được cấp thẻ căn cước phải thực hiện thủ tục cấp đổi thẻ căn cước khi đủ 14 tuổi, 25 tuổi, 40 tuổi và 60 tuổi."

- Thay đổi, cải chính thông tin về họ, chữ đệm, tên khai sinh; ngày, tháng, năm sinh;

- Thay đổi nhân dạng; bổ sung thông tin về ảnh khuôn mặt, vân tay; xác định lại giới tính hoặc chuyển đổi giới tính theo quy định của pháp luật;

- Có sai sót về thông tin in trên thẻ căn cước;

- Theo yêu cầu của người được cấp thẻ căn cước khi thông tin trên thẻ căn cước thay đổi do sắp xếp đơn vị hành chính;

- Xác lập lại số định danh cá nhân;

- Khi người được cấp thẻ căn cước có yêu cầu.

Nếu cá nhân thuộc trường hợp xác định lại giới tính hoặc chuyển đổi giới tính theo quy định của pháp luật thì sẽ được phép đổi thẻ căn cước mới.

Nội dung này cũng đang được đề xuất tại Dự thảo Luật Chuyển đối giới tính, trong đó người chuyển giới được quyền thay đổi thông tin giới tính trên các giấy tờ tùy thân sau khi được công nhận là người chuyển đổi giới tính.

Theo đó, thông tin giới tính trên các giấy tờ tùy thân như thẻ Căn cước mới này (cấp từ ngày 01/07/2024) của người chuyển đổi giới tính sẽ được thay đổi sang giới tính đã được pháp luật công nhận.

Trình tự, thủ tục cấp đổi, cấp lại thẻ căn cước mới

Điều 25 Luật Căn cước 2023 quy định về trình tự thủ tục cấp đổi, cấp lại thẻ căn cước mới từ ngày 01/07/2024 như sau:

1. Trình tự, thủ tục cấp lại thẻ căn cước đối với trường hợp quy định tại điểm b khoản 2 Điều 24 Luật Căn cước 2023 và cấp đổi thẻ căn cước thực hiện theo quy định tại Điều 23 Luật Căn cước 2023.

2. Trường hợp cấp đổi thẻ căn cước do xác định lại giới tính hoặc chuyển đổi giới tính hoặc thay đổi, cải chính thông tin quy định tại điểm b khoản 1 Điều 24 Luật Căn cước 2023 mà thông tin đó chưa được cập nhật, điều chỉnh trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư thì người cần cấp thẻ căn cước phải xuất trình các giấy tờ, tài liệu có giá trị pháp lý chứng minh những thông tin đã thay đổi để thực hiện thủ tục cập nhật, điều chỉnh thông tin vào Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.

3. Cơ quan quản lý căn cước thu lại thẻ căn cước công dân, thẻ căn cước đã sử dụng đối với các trường hợp cấp đổi thẻ căn cước.

4. Việc cấp lại thẻ căn cước đối với trường hợp quy định tại điểm a khoản 2 Điều 24 Luật Căn cước 2023 được thực hiện trực tuyến trên cổng dịch vụ công, ứng dụng định danh quốc gia hoặc trực tiếp tại nơi làm thủ tục cấp thẻ căn cước.

Cơ quan quản lý căn cước sử dụng thông tin về ảnh khuôn mặt, vân tay, mống mắt đã được thu nhận lần gần nhất và các thông tin hiện có trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Cơ sở dữ liệu căn cước để cấp lại thẻ căn cước.

Độc giả còn vướng mắc có thể đóng góp ý kiến tại phần "Bình luận" phía dưới; liên hệ Đường dây nóng tư vấn pháp luật: 0899.515.999 hoặc gửi câu hỏi cho tòa soạn tại đây để được hỗ trợ.