Truy tố đường dây đòi nợ thuê núp bóng doanh nghiệp, chuyên cắt ghép ảnh đồi trụy để 'khủng bố'

Viện Kiểm sát nhân dân TP Hà Nội vừa hoàn tất cáo trạng truy tố bị can Trần Hồng Tiến, Nguyễn Đức Khoa, Võ Thị Cẩm Vân (cùng ở TP Hồ Chí Minh) và 42 bị can khác về tội "Cưỡng đoạt tài sản".[1]

Theo hồ sơ vụ án, năm 2017, Lê Quốc Thống (ở TP Hồ Chí Minh) và Trần Hồng Tiến cùng nhau thành lập nhiều công ty để mua lại các khoản nợ xấu của Công ty tài chính TNHH MTV Mirae Asset Việt Nam, sau đó tổ chức thu hồi nợ.

Cả hai thường xuyên thành lập các công ty mới (có cùng hoạt động như nhau) như Công ty Mua bán nợ DSP, Công ty thu hồi nợ CR, Công ty Luật Kiên Cường... nhằm mục đích che giấu và trốn tránh, không để các cơ quan chức năng phát hiện ra hoạt động thu hồi nợ trái pháp luật.

Các công ty này được đăng ký kinh doanh nhiều trụ sở làm việc khác nhau nhưng thực tế chỉ làm việc tại một địa chỉ ở TP.HCM và đều do Thống, Tiến làm chủ, tổ chức nhân sự và có cùng hoạt động như nhau.

Các khoản nợ của Công ty Mirae Asset được mua với giá bằng 12 - 15% giá trị của tổng số tiền khách nợ.

Trong thời gian từ ngày 2/7/2018 đến ngày 30/8/2022, Lê Quốc Thống cùng Trần Hồng Tiến và Lê Hiền Thảo (đại diện các Công ty) ký thỏa thuận mua lại 238.160 hợp đồng vay từ Công ty Mirae Asset. Tổng giá trị 238.160 hợp đồng là hơn 3.555 tỷ đồng và Công ty đòi được hơn 571 tỷ đồng.

Sau khi mua nợ, các bị can tổ chức đòi nợ bằng cách gọi điện, yêu cầu khách hàng trả tiền hoặc gọi điện cho người thân, đồng nghiệp của khách hàng để gây sức ép buộc khách hàng phải trả tiền.

Các đối tượng sử dụng thủ đoạn dùng nhiều số điện thoại khác nhau (sử dụng các sim "rác") liên tục gọi trong thời gian dài, nhắn tin chửi bới, đe dọa người thân, đồng nghiệp của khách hàng dù họ không liên quan gì đến khoản vay, mục đích tạo sức ép cho những người liên quan đến cuộc sống, công việc… buộc khách hàng phải trả nợ khoản vay.

Nếu khách hàng không trả tiền, các đối tượng sẽ cắt ghép hình ảnh khách hàng, người thân khách hàng vào các hình ảnh đồi trụy, các thông tin không đúng sự thật. Sau đó các đối tượng tạo lập, dùng các tài khoản Facebook, Zalo ảo đăng tải, bình luận lên mạng xã hội nhằm bôi nhọ danh dự, tạo sức ép buộc khách hàng phải trả tiền.

Hàng tháng, Công ty sẽ cấp cho mỗi nhân viên thu hồi nợ từ 400 đến 500 hợp đồng vay (gồm toàn bộ thông tin liên quan của khách hàng) để đòi nợ. Công ty giao cho mỗi nhóm phải đòi được số tiền nhất định (khoán doanh số) theo từng thời điểm đưa ra.

Nếu hai tháng liên tiếp nhân viên không đòi đủ số tiền theo quy định sẽ bị đuổi việc, do đó, các đối tượng là Trưởng nhóm luôn đốc thúc nhân viên tích cực đòi nợ để đạt được doanh số. Ngoài ra, để khuyến khích nhân viên thu hồi nợ, Công ty sẽ có thưởng phần trăm theo khoản nợ đòi được.

Nhiều khách hàng đã đồng ý trả tiền trực tiếp hoặc chuyển khoản. Sau khi thu hồi được nợ, Công ty sẽ ký thông báo kết thúc khoản nợ gửi cho họ. Trường hợp bị cắt, ghép hình ảnh, sau khi trả nợ, nhân viên thu hồi nợ hoặc Bộ phận kỹ thuật sẽ hỗ trợ xóa toàn bộ các hình ảnh cắt, ghép trên hệ thống máy tính.

Ngoài ra, Công ty còn trang bị hệ thống tổng đài gọi tự động Volare để gọi cho khách hàng, phần mềm chuyển giọng nói qua điện thoại để nhân viên gọi cho khách hàng.

Số tiền thu được của khách hàng nợ tiền, các công ty dùng để chi trả các chi phí hoạt động: trả lương nhân viên, trả tiền thuê bằng bằng…

Ngày 20/2/2023, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP Hà Nội phối hợp với Cục Cảnh sát Hình sự, Bộ Công an kiểm tra trụ sở các công ty trên tại TP Hồ Chí Minh, đưa 103 đối tượng về trụ sở công an để điều tra làm rõ.

Quá trình điều tra, Cơ quan điều tra đã xác định được 26 bị hại bị các đối tượng sử dụng thủ đoạn trên đe dọa, cưỡng đoạt tổng số tiền hơn 904 triệu đồng.

Triệt phá nhóm đối tượng chuyên cắt ghép ảnh nhạy cảm để đòi nợ thuê

Vào hồi đầu tháng 12/2024, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP Bắc Giang, tỉnh Bắc Giang đã khởi tố 13 đối tượng về tội "Cưỡng đoạt tài sản" do trước đó có hành vi cắt ghép hình ảnh nhạy cảm vào hình ảnh của nạn nhân, gọi điện liên lạc đe dọa, xúc phạm người thân, lãnh đạo cơ quan, tổ chức nơi các khách hàng vay nợ ngân hàng để thúc ép trả nợ và cưỡng đoạt tài sản.[2]

Trước đó, ngày 25/11, Công an tỉnh Bắc Giang phối hợp với Bộ Công an, Công an tỉnh Quảng Ngãi kiểm tra hành chính (tại một văn phòng ở tầng 4, số nhà 265, đường Nguyễn Công Phương, tổ 8, phường Nghĩa Lộ, thành phố Quảng Ngãi, tỉnh Quảng Ngãi) và phát hiện Lê Văn Triều (sinh năm 1992, trú tại xã Nghĩa Kỳ, huyện Tư Nghĩa, thành phố Quảng Ngãi) chủ mưu, cầm đầu cùng 17 đối tượng khác đều là nữ giới trú tại tỉnh Quảng Ngãi có dấu hiệu phạm tội "Vu khống" và "Cưỡng đoạt tài sản".

Cụ thể, đối tượng Lê Văn Triều (sinh năm 1992) lập hai nhóm nhân viên để lấy thông tin của khách hàng; liên lạc, nhắn tin đe dọa, vu khống, cắt ghép hình ảnh nhạy cảm của họ để đòi nợ trái quy định.

Tiến hành khám xét khẩn cấp tại nơi làm việc của Lê Văn Triều và đồng bọn, lực lượng phá án đã thu giữ 44 điện thoại di động, 22 bộ máy vi tính và nhiều đồ vật, tài liệu, dữ liệu liên quan.

Với sự hỗ trợ tích cực của Công an tỉnh Quảng Ngãi, lực lượng phá án của Công an tỉnh Bắc Giang đã triệu tập, áp giải Lê Văn Triều và 17 đối tượng liên quan từ Quảng Ngãi về Bắc Giang.

Lê Văn Triều thuê Nguyễn Thị Mỹ Duyên (sinh năm 1998) và Lê Thị Thúy (sinh năm 1990), đều trú tại tỉnh Quảng Ngãi làm quản lý, điều hành các nhân viên. Lê Văn Triều là người thuê địa điểm, mua máy vi tính, điện thoại di động, sim "rác," sim “mạo danh,” tìm kiếm thông tin người vay nợ, người liên quan như lãnh đạo cơ quan, đồng nghiệp, người thân...

Sau đó, các đối tượng sử dụng sim "rác", sim "mạo danh," tạo lập tài khoản Zalo, Telegram, Facebook nặc danh để gọi điện liên lạc đe dọa, xúc phạm, cắt ghép hình ảnh nhạy cảm đăng lên mạng xã hội, gây áp lực, thúc ép khách hàng phải trả nợ. Trường hợp khách hàng không thanh toán khoản nợ, các đối tượng trên tìm đến, gây áp lực lên đồng nghiệp, lãnh đạo hay người thân của khách hàng để ép người vay thanh toán nợ.

Các đối tượng đã thúc ép người thân của khách hàng và khách hàng trả nợ khoảng 300-400 triệu đồng. Khi đó, nhóm này được hưởng 21% tổng số tiền.

Triệt phá nhóm cho vay nặng lãi liên tỉnh, cắt ghép ảnh 'khủng bố' con nợ

Một vụ việc tương tự, cũng trong tháng 12/2024, Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Quảng Nam cho biết, đã phối hợp với Công an TP Đà Nẵng và Công an tỉnh Thanh Hoá, triệt xoá nhóm cho vay nặng lãi hoạt động liên tỉnh.[3]

Cơ quan công an bắt giữ các đối tượng: Nguyễn Chí Tâm (SN 1989, trú quận Đống Đa, TP Hà Nội); Nguyễn Tấn Minh Quân (SN 2001, trú huyện Lạc Thủy, tỉnh Hoà Bình); Nguyễn Tuấn Anh (SN 1989) và Lê Hữu Đạt (SN 2001, cùng trú huyện Quảng Xương, tỉnh Thanh Hóa).

Theo điều tra, từ tháng 10/2024 đến nay, nhóm này đã cho gần 450 người tại các tỉnh Thừa Thiên Huế, Quảng Nam và Đà Nẵng vay tổng số tiền hơn 6 tỷ đồng với lãi suất từ 120% - 360% một năm.

Các đối tượng cho vay theo chu kỳ ngắn từ 23 - 25 ngày. Nếu kết thúc kỳ vay mà con nợ chưa trả hết lãi và gốc, các đối tượng sẽ tạo khoảng vay mới và người vay sẽ phải chịu lãi suất kép, số tiền vay nợ ngày càng tăng.

Đường dây "tín dụng đen" này hoạt động rất chuyên nghiệp và tinh vi. Các đối tượng phân tán nhiều nơi và phân công địa bàn cụ thể cho nhau để quản lý.

Khi người vay chậm đóng tiền thì chúng mới tập trung đến nơi ở, nơi làm việc tìm con nợ để "khủng bố tinh thần" hoặc cắt ghép hình ảnh đưa lên mạng xã hội.

Khi có dấu hiệu bị phát hiện, các đối tượng lập tức giải tán và lánh mặt nơi khác, gây khó khăn cho công tác điều tra.

Đe dọa tung hình ảnh nhạy cảm lên mạng xã hội bị xử lý như thế nào?

Khoản 1 và 3 Điều 101 Nghị định 15/2020/NĐ-CP được sửa đổi bởi Khoản 37 Điều 1 Nghị định 14/2022/NĐ/CP quy định về vi phạm các quy định về trách nhiệm sử dụng dịch vụ mạng xã hội; trang thông tin điện tử được thiết lập thông qua mạng xã hội như sau:

"Vi phạm các quy định về trách nhiệm sử dụng dịch vụ mạng xã hội; trang thông tin điện tử được thiết lập thông qua mạng xã hội:

Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với hành vi lợi dụng mạng xã hội để thực hiện một trong các hành vi sau:

- Cung cấp, chia sẻ thông tin giả mạo, thông tin sai sự thật, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức, danh dự, nhân phẩm của cá nhân;

- Cung cấp, chia sẻ thông tin cổ súy các hủ tục, mê tín, dị đoan, dâm ô, đồi trụy, không phù hợp với thuần phong, mỹ tục của dân tộc;

- Cung cấp, chia sẻ thông tin miêu tả tỉ mỉ hành động chém, giết, tai nạn, kinh dị, rùng rợn;

- Cung cấp, chia sẻ thông tin bịa đặt, gây hoang mang trong Nhân dân, kích động bạo lực, tội ác, tệ nạn xã hội, đánh bạc hoặc phục vụ đánh bạc;

- Cung cấp, chia sẻ các tác phẩm báo chí, văn học, nghệ thuật, xuất bản phẩm mà không được sự đồng ý của chủ thể quyền sở hữu trí tuệ hoặc chưa được phép lưu hành hoặc đã có quyết định cấm lưu hành hoặc tịch thu;

- Quảng cáo, tuyên truyền, chia sẻ thông tin về hàng hóa, dịch vụ bị cấm;

- Cung cấp, chia sẻ hình ảnh bản đồ Việt Nam nhưng không thể hiện hoặc thể hiện không đúng chủ quyền quốc gia;

- Cung cấp, chia sẻ đường dẫn đến thông tin trên mạng có nội dung bị cấm.

Biện pháp khắc phục hậu quả:

Buộc gỡ bỏ thông tin sai sự thật hoặc gây nhầm lẫn hoặc thông tin vi phạm pháp luật do thực hiện hành vi vi phạm quy định tại các khoản 1 và 2 Điều này."[4]

Như vậy, người có hành vi chia sẻ hình ảnh nhạy cảm với nội dung khiêu dâm, đồi trụy trên mạng xã hội mà không tới mức bị truy cứu trách nhiệm hình sự thì có thể bị phạt tiền từ 10-20 triệu đồng, đồng thời bắt buộc phải gỡ bỏ thông tin, nội dung đã chia sẻ theo quy định của pháp luật.

Ngoài ra, Điều 326 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi bổ sung năm 2017) quy định về tội truyền bá văn hóa phẩm đồi trụy như sau:

"Tội truyền bá văn hóa phẩm đồi trụy

1. Người nào làm ra, sao chép, lưu hành, vận chuyển, mua bán, tàng trữ nhằm phổ biến sách, báo, tranh, ảnh, phim, nhạc hoặc những vật phẩm khác có nội dung khiêu dâm, đồi trụy hoặc hành vi khác truyền bá vật phẩm đồi trụy thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:

a) Dữ liệu được số hóa có dung lượng từ 01 gigabyte (GB) đến dưới 05 gigabyte (GB);

b) Sách in, báo in có số lượng từ 50 đơn vị đến 100 đơn vị;

c) Ảnh bản giấy có số lượng từ 100 ảnh đến 200 ảnh;

d) Phổ biến cho 10 người đến 20 người;

đ) Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 10 năm:

a) Có tổ chức;

b) Dữ liệu được số hóa có dung lượng từ 05 gigabyte (GB) đến dưới 10 gigabyte (GB);

c) Sách in, báo in có số lượng từ 51 đơn vị đến 100 đơn vị;

d) Ảnh bản giấy có số lượng từ 201 ảnh đến 500 ảnh;

đ) Phổ biến cho 21 người đến 100 người;

e) Đối với người dưới 18 tuổi;

g) Sử dụng mạng internet, mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử để phạm tội;

h) Tái phạm nguy hiểm.

3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:

a) Dữ liệu được số hóa có dung lượng 10 gigabyte (GB) trở lên;

b) Sách in, báo in có số lượng 101 đơn vị trở lên;

c) Ảnh bản giấy có số lượng 501 ảnh trở lên;

d) Phổ biến cho 101 người trở lên.

4. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm."[5]

Như vậy, người tung hình ảnh, clip nóng lên mạng xã hội có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội truyền bá văn hóa phẩm đồi trụy với các khung hình phạt ứng được quy định tại Điều 326 nêu trên.

Tống tiền bằng hình ảnh nhạy cảm có bị truy cứu trách nhiệm hình sự?

Căn cứ theo Điều 170 Bộ luật Hình sự 2015 thì hành vi tống tiền bằng hình ảnh nhạy cảm có thể bị truy cứu hình sự về tội "Cưỡng đoạt tài sản", cụ thể như sau:

"Tội cưỡng đoạt tài sản

1. Người nào đe dọa sẽ dùng vũ lực hoặc có thủ đoạn khác uy hiếp tinh thần người khác nhằm chiếm đoạt tài sản, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 10 năm:

a) Có tổ chức;

b) Có tính chất chuyên nghiệp;

c) Phạm tội đối với người dưới 16 tuổi, phụ nữ mà biết là có thai, người già yếu hoặc người không có khả năng tự vệ;

d) Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 50.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng;

đ) Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội;

e) Tái phạm nguy hiểm.

3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:

a) Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 200.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng;

b) Lợi dụng thiên tai, dịch bệnh.

4. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm:

a) Chiếm đoạt tài sản trị giá 500.000.000 đồng trở lên;

b) Lợi dụng hoàn cảnh chiến tranh, tình trạng khẩn cấp.

5. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản."[6]

Theo quy định trên, người tống tiền bằng hình ảnh nhạy cảm của người khác có thể bị phạt tù từ 01-05 năm với Tội cưỡng đoạt tài sản, mức phạt cao nhất của tội này có thể ngồi tù đến 20 năm.

Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10-100 triệu đồng hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.

[1] Hồng Mây, Truy tố 45 đối tượng trong đường dây khủng bố người thân, bạn bè 'con nợ', Báo Pháp luật Việt Nam, ngày 12/02/2025, https://baophapluat.vn/truy-to-45-doi-tuong-trong-duong-day-khung-bo-nguoi-than-ban-be-con-no-post539629.html

[2] Minh Thúy, Triệt phá nhóm 13 đối tượng cắt ghép hình ảnh nhạy cảm, gọi điện đe dọa nạn nhân để đòi nợ, Báo An ninh Thủ đô, (16h18 ngày 05/12/2024), https://www.anninhthudo.vn/triet-pha-nhom-13-doi-tuong-cat-ghep-hinh-anh-nhay-cam-goi-dien-de-doa-nan-nhan-de-doi-no-post597529.antd

[3] Công Bính, Nhóm đối tượng khủng bố tinh thần của "con nợ" để đòi tiền, Báo Dân trí, ngày 18/12/2024, https://dantri.com.vn/phap-luat/nhom-doi-tuong-khung-bo-tinh-than-cua-con-no-de-doi-tien-20241218175413704.htm

[4] Nghị định 15/2020/NĐ-CP ngày 3/2/2020 quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông, tần số vô tuyến điện, công nghệ thông tin và giao dịch điện tử.

[5] Điều 326 Bộ luật hình sự số: 100/2015/QH13 ngày 27/11/2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) quy định về tội "Truyền bá văn hóa phẩm đồi trụy".

[6] Bộ luật hình sự số: 100/2015/QH13 ngày 27/11/2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017).

Độc giả còn vướng mắc có thể đóng góp ý kiến tại phần "Bình luận" phía dưới; liên hệ Đường dây nóng tư vấn pháp luật: 0899.515.999 hoặc gửi câu hỏi cho tòa soạn tại đây để được hỗ trợ.