Xã Bạch Hà (tỉnh Nghệ An): Vượt mọi khó khăn, thách thức thích ứng mô hình vận hành mới

Xác định được tầm quan trọng của mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, xã Bạch Hà đã xem cải cách hành chính và chuyển đổi số là hai trụ cột song hành, là động lực để nâng cao chất lượng quản trị và hiệu suất phục vụ người dân. Vì vậy, xã đã ưu tiên bố trí nguồn lực, đầu tư vật chất, trang thiết bị để xây dựng và vận hành Trung tâm Phục vụ hành chính công. Nâng cấp hệ thống hạ tầng công nghệ thông tin, sử dụng hệ thống liên thông để xử lý dữ liệu, đảm bảo việc tiếp nhận, giải quyết và trả kết quả minh bạch, đúng hẹn. Chủ động xây dựng kế hoạch, rà soát toàn bộ quy trình giải quyết thủ tục hành chính (TTHC), phân công rõ trách nhiệm cho từng bộ phận, từng cán bộ. Đồng thời, quan tâm bố trí đội ngũ cán bộ có chuyên môn vững vàng, kỹ năng giao tiếp tốt, phong cách làm việc chuyên nghiệp, thành thạo công nghệ thông tin, luôn tận tình hướng dẫn, giải thích rõ quy trình, thủ tục, hồ sơ cho công dân.

Trung tâm Hành chính công xã Bạch Hà phát huy vai trò là đầu mối tập trung trong tiếp nhận và trả kết quả giải quyết TTHC, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước và tạo thuận lợi cho nhân dân.

Theo thống kê, sau 3 tháng hoạt động mô hình mới trung tâm đã tiếp nhận tổng số 1105 hồ sơ đó: Tiếp nhận trực tiếp: 41 hồ sơ; tiếp nhận trực tuyến: 1064 hồ sơ thuộc các lĩnh vực đất đai, hộ tịch, chứng thực, chính sách xã hội, đăng ký kinh doanh. Kết quả đã được giải quyết: 948 hồ sơ (Trong đó: trước hạn: 935 hồ sơ, đạt tỷ lệ: 98,6%; đúng hạn: 0 hồ sơ; quá hạn: 13 hồ sơ đạt tỷ lệ: 1,4%). Đa số hồ sơ quá hạn do giai đoạn đầu hệ thống phần mềm chưa thông suốt; Hồ sơ chưa giải quyết: 55 hồ sơ; (Trong đó: Trong hạn: 55; quá hạn: 102 hồ sơ trả lại cho công dân do kê khai chưa đảm bảo hồ sơ, thông tin theo quy định chủ yếu liên quan đến thủ tục đất đai cần xin ý kiến thẩm định từ cấp trên), 100% hồ sơ đều được cập nhật trên phần mềm một cửa điện tử, đảm bảo công khai, minh bạch, dễ dàng tra cứu.

Bên cạnh đó, trung tâm hành chính công đã đẩy mạnh ứng dụng CNTT, mở rộng cung cấp dịch vụ công trực tuyến mức độ 3 và 4. Tỷ lệ hồ sơ nộp trực tuyến đạt 95,78%, tăng 4 % so với cùng kỳ năm 2024. Việc liên thông dữ liệu giữa xã với Tỉnh và tỉnh ngày càng thông suốt, rút ngắn thời gian xử lý hồ sơ, giảm chi phí đi lại cho người dân.

Cán bộ trực tại Trung tâm thực hiện nghiêm túc quy tắc ứng xử, hướng dẫn tận tình, chu đáo cho nhân dân. Đặc biệt, chú trọng hỗ trợ người cao tuổi, người khuyết tật, hộ nghèo khi đến làm TTHC, tổ chức 01 ngày “Thứ 7 vì dân” để giải quyết các hồ sơ, thủ tục cho người dân và doanh nghiệp. Trung tâm đã hướng dẫn cho người dân về quy trình, thủ tục tiếp nhận, xử lý TTHC, đồng thời niêm yết công khai 100% quy trình, biểu mẫu tại bảng thông tin.

Trung tâm hành chính công thường xuyên tổ chức khảo sát ý kiến đánh giá của người dân sau khi giải quyết hồ sơ. Kết quả: có trên 80% người dân hài lòng, trong đó 70% đánh giá “rất hài lòng”, 10% đánh giá “hài lòng”, 20% chưa thực sự hài lòng do thời gian chờ đợi ở một số thủ tục; nhất là lĩnh vực đất đai, xây dựng, hộ tịch còn chậm. Các góp ý chính đáng đều được ghi nhận, tổng hợp và báo cáo UBND xã để kịp thời chấn chỉnh.

Bên cạnh những thuận lợi, trong quá trình vận hành chính quyền 2 cấp, xã Bạch Hà cũng gặp phải một số khó khăn, bất cập.

Khó khăn lớn nhất là sự quá tải công việc so với số lượng cán bộ. Sau sát nhập, khối lượng công việc ở cơ sở nhiều, tăng mạnh trong khi nguồn nhân lực còn thiếu và hạn chế. Xã Bạch Hà hiện có hơn 62 công chức đang làm việc, còn thiếu gần 20 công chức. Số lượng công chức không đủ, cộng với việc thường xuyên phải giải quyết số lượng hồ sơ lớn đã tạo ra áp lực không nhỏ cho đội ngũ hiện tại. Bên cạnh đó, việc điều chuyển và tái bố trí khiến một số cán bộ, công chức phải làm quen lại từ đầu với địa bàn, công việc mới, gây ra những thách thức nhất định trong quá trình thực hiện nhiệm vụ.

Ông Nguyễn Công Trường, Phó Bí thư - Chủ tịch UBND xã Bạch Hà chia sẻ: Trên thực tế, theo quy định hiện hành về chức năng, nhiệm vụ của các phòng chuyên môn cấp xã, khối lượng công việc ngày càng tăng cả về chiều rộng và chiều sâu, bao trùm nhiều lĩnh vực như kinh tế, văn hóa, xã hội, quản lý đô thị, tài nguyên môi trường, an sinh xã hội và giải quyết TTHC… Mỗi công chức phải phụ trách nhiều nhiệm vụ khác nhau, trong đó có những nội dung công việc chi tiết với khối lượng lớn, dẫn đến khó khăn trong quá trình thực hiện, bảo đảm chất lượng và tiến độ. Yêu cầu công việc cũng đòi hỏi đội ngũ cán bộ công chức phải có kiến thức chuyên môn sâu rộng, có kỹ năng tổng hợp và khả năng xử lý tình huống linh hoạt.

"Thêm một thách thức nữa mà Bạch Hà đang phải đối mặt đó là khả năng tiếp cận công nghệ hạn chế của nhân dân trên địa bàn xã thuần nông. Vì đa số người dân không thành thạo công nghệ nên cán bộ phải thường xuyên hỗ trợ nhập hồ sơ, nộp hồ sơ, thậm chí là thực hiện thao tác toàn bộ hồ sơ trực tuyến. Áp lực cao, nhưng hệ thống giải quyết TTHC đôi khi còn bị treo, gây gián đoạn công việc" - Ông Nguyễn Công Trường, Phó Bí thư- Chủ tịch UBND xã Bạch Hà cho biết thêm.

Thực tế này đã tạo ra thách thức kép: Một mặt phải chuyển đổi số để hiện đại hóa, mặt khác lại phải dành nhiều thời gian và nguồn lực để hỗ trợ người dân thực hiện “số hóa”.

Để giải quyết 1 phần bài toán nhân lực, xã Bạch Hà chú trọng việc cử cán bộ, công chức tham gia các lớp tập huấn, bồi dưỡng do tỉnh tổ chức; sắp xếp công chức phù hợp với vị trí việc làm; Cấp uỷ và Chính quyền xã cũng tăng cường nắm bắt tâm tư, kịp thời động viên, ổn định tư tưởng để cán bộ, công chức yên tâm công tác; Nghiên cứu cơ chế, chính sách đặc thù để thu hút, giữ chân người tài cho bộ máy cơ sở… Chính việc củng cố niềm tin, tạo thống nhất trong nhận thức và hành động của đội ngũ cán bộ đã góp phần quan trọng vào việc duy trì ổn định chính trị, đảm bảo hiệu quả thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương.

Từ thực tiễn triển khai, đánh giá và rút kinh nghiệm sau 03 tháng đi vào vận hành, xã Bạch Hà đưa ra đề xuất, kiến nghị cụ thể để mô hình chính quyền hai cấp trên địa bàn vận hành hiệu quả hơn.

Thứ nhất, hoàn thiện thể chế, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, trao quyền tự chủ và chủ động cho chính quyền cơ sở trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ. Điều này giúp chính quyền cấp xã được linh hoạt, năng động hơn trong việc giải quyết các vấn đề phát sinh, giảm bớt sự phụ thuộc và quy trình chờ đợi từ cấp trên.

Thứ 2, quan tâm hơn đến chính sách đãi ngộ, tuyển dụng và đào tạo cán bộ cấp xã. Cần có một cơ chế lương, thưởng, phụ cấp đủ hấp dẫn, tương xứng với áp lực công việc, đặc biệt là công việc liên quan đến chuyển đổi số, để thu hút người giỏi về làm việc tại cơ sở và giúp họ yên tâm công hiến lâu dài.

Thứ 3, đẩy mạnh đầu tư vào hạ tầng số và chuyển đổi số ở cấp xã. Cần coi đây là nền tảng để nâng cao năng lực, hiệu quả quản trị, đưa chính quyền đến gần dân, sát dân, và đồng hành cùng nhân dân.

Với những nỗ lực chuyển mình để vận hành mô hình mới, xã Bạch Hà đang chứng minh quyết tâm hướng tới xây dựng một chính quyền phục vụ hiệu quả, tinh gọn, minh bạch và hiện đại. Tuy nhiên, để vượt qua được những “rào cản” còn hiện hữu cần có sự đột phá từ thể chế, đặc biệt là về phân cấp, phân quyền và chính sách đãi ngộ người tài tại cơ sở. Chỉ khi giải quyết được những điểm nghẽn này, xã Bạch Hà nói riêng, chính quyền địa phương cấp cơ sở nói chung mới có thể xây dựng một bộ máy hành chính thống nhất, thông suốt, tạo nên động lực quan trọng cho sự phát triển bền vững trong giai đoạn tới.