Xã Ea M’Droh - Đắk Lắk: Vận hành hiệu quả mô hình chính quyền hai cấp, hướng tới chính quyền gần dân, phục vụ dân

Xã Ea M’Droh được thành lập trên cơ sở sáp nhập 3 xã Ea M’Droh, Ea M’nang và Quảng Hiệp của huyện Cư M’gar cũ, có diện tích hơn 13.400 ha, dân số hơn 33.000 người với 13 dân tộc cùng sinh sống tại 30 thôn, buôn. Là xã thuần nông, đời sống người dân còn nhiều khó khăn, tỷ lệ hộ nghèo và cận nghèo chiếm tỷ lệ cao. Đặc biệt, trong đó nhiều người dân tộc thiểu số chưa có điều kiện tiếp cận thông tin pháp luật hoặc ngại tìm đến cơ quan chức năng khi gặp vướng mắc.

Bộ máy mới – tinh gọn nhưng hiệu quả

Thực hiện Nghị định 150/2025/NĐ-CP của Chính phủ và Nghị quyết 12/NQ-HĐND xã Ea M’Droh, bộ máy chính quyền xã mới đã nhanh chóng được kiện toàn với 3 cơ quan chuyên môn và 1 Trung tâm Phục vụ hành chính công. Đội ngũ cán bộ, công chức được sắp xếp lại từ các xã cũ, bổ sung thêm công chức có năng lực từ huyện, bố trí công khai, minh bạch theo vị trí việc làm. Đặc biệt, Tỉnh ủy Đắk Lắk đã quan tâm điều động đội ngũ cán bộ trẻ, được đào tạo bài bản, năng động, dám nghĩ, dám làm – tạo nên sức bật mới cho chính quyền xã trong thời kỳ chuyển đổi.

Hiện UBND xã Ea M’Droh có 41 biên chế, được phân công rõ ràng theo chức năng, nhiệm vụ. Mỗi cán bộ, công chức đều thể hiện tinh thần trách nhiệm, thái độ tận tụy trong công việc, coi phục vụ người dân là trung tâm của hành động. Những ngày đầu vận hành, chính quyền xã đã tập trung cao độ để bảo đảm hoạt động hành chính thông suốt, giảm thiểu tối đa phiền hà cho người dân và doanh nghiệp.

Lãnh đạo xã xác định chuyển đổi số là “chìa khóa” để nâng cao hiệu quả quản lý, rút ngắn khoảng cách giữa chính quyền và nhân dân. Mô hình mới cũng trao quyền tự chủ và trách nhiệm lớn hơn cho cấp xã, buộc đội ngũ công chức phải năng động, sáng tạo hơn. Xã Ea M’Droh đã sớm ban hành chương trình công tác, ổn định tổ chức, bắt tay ngay vào thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh, đưa mô hình chính quyền hai cấp nhanh chóng đi vào nền nếp.

Tuy nhiên, vận hành mô hình mới trên địa bàn sáp nhập rộng lớn, dân cư đông, hơn 33.000 người với 13 dân tộc cùng sinh sống tại 30 thôn đặt ra không ít thách thức cho Ea M’Droh.

Trước hết là khối lượng công việc khổng lồ; từ rà soát, bàn giao hồ sơ, tài sản, đến vận hành bộ máy, tiếp nhận và xử lý hàng ngàn thủ tục hành chính. Việc người dân của ba xã cũ làm quen với địa điểm và quy trình hành chính mới cũng cần thời gian. Trong khi đó, diện tích rộng, hạ tầng và nhân sự chưa tương xứng khiến công việc thêm áp lực. Nhiều công chức xã phải kiêm nhiệm nhiều lĩnh vực từng do cấp huyện phụ trách, dẫn đến lúng túng trong xử lý các tình huống phức tạp.

Bên cạnh đó, việc ứng dụng phần mềm chuyên ngành còn nhiều bất cập. Dữ liệu giữa cổng dịch vụ công (IGate) và phần mềm hộ tịch điện tử chưa đồng bộ; các thủ tục đất đai, tranh chấp, cấp đổi sổ đỏ... đòi hỏi chuyên môn sâu mà cán bộ cấp xã chưa được đào tạo đầy đủ.

Vấn đề hạ tầng và trang thiết bị cũng đáng lo ngại: nhiều phòng làm việc xuống cấp, diện tích chật hẹp; máy tính, máy in đã cũ kỹ, hết niên hạn sử dụng nhưng chưa có kinh phí thay mới. Cơ sở dữ liệu lưu trữ hồ sơ của ba xã cũ còn phân tán, chưa có kho lưu trữ đạt chuẩn. Việc chưa được cấp chứng thư số (Token) cho cán bộ khiến việc ký số, số hóa hồ sơ gặp khó khăn, ảnh hưởng đến tiến độ công việc.

Bà Nguyễn Thị Thu Hồng - Phó Bí thư, Chủ tịch UBND xã Ea M'Droh chia sẻ: Sau hơn 3 tháng hoạt động dưới bộ máy chính quyền 2 cấp, với sự đồng thuận, thống nhất của Đảng ủy, HĐND, UBND các công việc đã thực hiện tốt trên thực tế. Phục vụ nhu cầu của người dân, tiếp nhận xử lý hồ sơ cho bà con đầy đủ, chu đáo. Bên cạnh đó, các hồ sơ trước sáp nhập của huyện chuyển về xã củng đã triển khai thực hiện xử lý, các công việc cơ bản tốt, hoàn thành theo tiến độ.

Bên cạnh đó xã còn gặp nhiều khó khăn vướng mắc. Sau sáp nhập, với địa bàn rộng, xã chia làm 03 trụ sở làm việc, nhưng khoảng cách giữa các trụ sở cách xa nên gây không ít khó khăn. Bên cạnh đó, cơ sở vật chất còn thiếu thốn nhiều, nên xã ưu tiên cho việc tu bổ và sửa chữa. Ngoài ra, về nguồn lực đội ngũ cán bộ các phòng ban chuyên môn còn thiếu và không phù hợp... nên hạn về kết quả đáp ứng nhu cầu công việc củng như người dân.

Đặc biệt, do khối công việc nhiều, ngày làm 8 tiếng là không thể đáp ứng được lượng công việc. Vì vậy, xã đã bố trí làm thêm vào ban đêm và ngày nghỉ. Tuy nhiên, với sự sắp xếp vận hành công việc củng như sự cố gắng của đội ngũ cán nhân viên là rất tốt nhưng bên cạnh đó còn một số hạn chế gây không ít khó khăn như; quãng đường đi lại xa, nên một số cán bộ nhân viên phải ở lại buổi trưa tại phòng làm việc, cùng với việc ăn uống gặp khó khăn, nhưng vừa rồi lại cắt một số trợ cấp và chế độ chưa tương xứng... bà Nguyễn Thị Thu Hồng chia sẻ thêm.

Trước những thách thức đó, xã Ea M’Droh đã chủ động rà soát, báo cáo các cấp, đồng thời kiến nghị tỉnh sớm có chính sách hỗ trợ thiết thực.

Trong đó, xã đề xuất; Có chế độ đãi ngộ, phụ cấp phù hợp cho cán bộ, công chức xã sáp nhập do khối lượng công việc tăng cao. Bố trí kinh phí để cải tạo, mở rộng trụ sở, hiện đại hóa hạ tầng CNTT, đầu tư đường truyền internet tốc độ cao, máy tính cấu hình mạnh, máy chủ và kho lưu trữ đạt chuẩn. Đồng bộ hóa các phần mềm chuyên ngành giữa các cơ quan, bảo đảm liên thông dữ liệu, rút ngắn thời gian xử lý hồ sơ.

Đồng thời, tổ chức tập huấn chuyên sâu về nghiệp vụ cho cán bộ các phòng chuyên môn, đặc biệt là lĩnh vực đất đai, hộ tịch, tài chính – kế toán. Đề nghị Sở Khoa học - Công nghệ và Cục Chứng thực số – Ban Cơ yếu Chính phủ sớm cấp chứng thư số cho cán bộ xã để thực hiện ký số đúng quy định.

Với những đề xuất này, thể hiện quyết tâm của Ea M’Droh trong việc hoàn thiện mô hình chính quyền cơ sở theo hướng hiện đại, chuyên nghiệp và gần dân.

Xây dựng chính quyền vì dân – bắt đầu từ hiểu dân

Song song với quá trình củng cố bộ máy, xã Ea M’Droh cũng chú trọng đến công tác dân vận và hỗ trợ pháp lý cho người dân. Ngày 24/10 vừa qua, hơn 200 cán bộ thôn, buôn, già làng, người có uy tín và cán bộ đoàn thể trên địa bàn đã tham dự hội nghị tập huấn điểm về tiếp cận trợ giúp pháp lý (TGPL) do Trung tâm TGPL Nhà nước số 1 (Sở Tư pháp tỉnh Đắk Lắk) phối hợp với UBND xã tổ chức.

Tại hội nghị, các báo cáo viên đã truyền đạt những nội dung cơ bản của Luật TGPL năm 2017, hướng dẫn kỹ năng xử lý tình huống pháp lý thực tế, đặc biệt là các vấn đề dân sự, hôn nhân – gia đình, đất đai… Bên cạnh phần lý thuyết, học viên còn được thảo luận nhóm, xem phóng sự chuyên đề, nhận tài liệu pháp luật để tự học và phổ biến lại cho người dân trong thôn, buôn.

Với địa bàn rộng, đời sống còn nhiều khó khăn, tỷ lệ hộ nghèo cao, nhiều người dân tộc thiểu số chưa quen với việc tìm đến cơ quan chức năng khi có vướng mắc, việc tập huấn TGPL tại Ea M’Droh mang ý nghĩa đặc biệt. Đây không chỉ là hoạt động bồi dưỡng kiến thức pháp luật, mà còn là cách để chính quyền “đến gần dân hơn”, giúp người dân biết cách tự bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình, góp phần củng cố niềm tin vào Đảng và Nhà nước.

"Sau sáp nhập, trên cơ sở 3 xã Ea M’Droh, Ea M’nang và Quảng Hiệp của huyện Cư M’gar cũ có diện tích rộng và dân số đông, tỉ lệ người đồng bào chiếm khoảng 40%, là xã có kinh tế và dân trí thấp nên còn gặp nhiều khó khăn và trở ngại.

Ngày 24/10 vừa rồi, Trung tâm TGPL Nhà nước số 1 (Sở Tư pháp tỉnh Đắk Lắk) phối hợp với UBND xã đã tổ chức hội nghị tập huấn điểm về tiếp cận trợ giúp pháp lý cho hơn 200 cán bộ thôn, buôn, già làng, người có uy tín và cán bộ đoàn thể trên địa bàn xã.

Hỗ trợ TGPL là rất cần thiết cho bà con nhân dân, qua buổi hỗ trợ bà con rất phấn khởi và đã hiểu được nhiều về pháp luật liên quan đến bản thân và gia đình trong nhiều lĩnh vực, đồng thời củng đã tuyên truyền cho những người dân khác." bà Nguyễn Thị Thu Hồng - Phó Bí thư, Chủ tịch UBND xã chia sẻ.

Từ những bước đi đầu tiên, Ea M’Droh đã cho thấy tinh thần chủ động, đoàn kết và trách nhiệm trong thực hiện mô hình chính quyền hai cấp – một mô hình mới, nhiều thách thức nhưng đầy kỳ vọng. Dù còn khó khăn, song đội ngũ cán bộ xã đang từng ngày nỗ lực để mô hình này thực sự trở thành “chính quyền gần dân, hiểu dân và phục vụ dân” – nền tảng quan trọng trong hành trình xây dựng chính quyền hiện đại, minh bạch và hiệu quả của tỉnh Đắk Lắk trong thời kỳ đổi mới.