Ngày 25/9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến đối với dự thảo Luật Nhà giáo, trong đó có quy định về chính sách tiền lương, đãi ngộ với nhà giáo.

Lương giáo viên chưa tương xứng với với vị thế, vai trò của nhà giáo

Trình bày tờ trình của Chính phủ, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Phạm Ngọc Thưởng cho hay kết quả đánh giá, tổng kết thực trạng thi hành pháp luật về nhà giáo những năm qua cho thấy bên cạnh các kết quả đạt được, đội ngũ nhà giáo và công tác phát triển đội ngũ nhà giáo các cấp còn tồn tại những bất cập, cần thiết phải có một luật riêng để giải quyết.

Một trong những bất cập đó, theo ông Thưởng, là các chế độ, chính sách như lương giáo viên, phụ cấp, chế độ đãi ngộ, chế độ thu hút, sự tôn vinh của xã hội đối với nhà giáo… chưa thực sự tương xứng với vị thế, vai trò của nhà giáo.

"Nhà giáo chưa thể sống được bằng nghề, tiền lương giáo viên chưa thực sự là nguồn thu nhập chính, bảo đảm đời sống cho nhà giáo, nhất là nhà giáo viên trẻ, mầm non" - theo tờ trình Chính phủ.

Điều này dẫn tới tình trạng giáo viên không an tâm công tác. Một bộ phận không nhỏ giáo viên đã bỏ việc, chuyển việc, nhất là người trẻ.

Đây đồng thời cũng là nguyên nhân dẫn đến tình trạng không thu hút được người giỏi vào ngành sư phạm; nhiều địa phương, cơ sở giáo dục thiếu nguồn tuyển dụng để bổ sung giáo viên.

Ông Thưởng cho hay so với quy định hiện hành tại các luật liên quan, dự thảo Luật Nhà giáo có nhiều điểm mới, trong đó có quy định chính sách tiền lương, đãi ngộ với giáo viên.

Theo đó, dự thảo Luật Nhà giáo quy định lương giáo viên được xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp và được hưởng các phụ cấp ưu đãi nghề và các phụ cấp khác tùy theo tính chất công việc, theo vùng theo quy định của pháp luật.

Chính sách này giúp giáo viên yên tâm làm việc, cống hiến và phát triển nghề nghiệp. Mặt khác, thu hút, trọng dụng và ưu đãi người có tài năng; thu hút giáo viên về công tác và công tác lâu dài trong ngành giáo dục, đặc biệt ở các vùng khó khăn...

Dự thảo cũng quy định tiền lương và các chính sách theo lương của nhà giáo ở cơ sở giáo dục ngoài công lập và cơ sở giáo dục công lập tự chủ chi thường xuyên bảo đảm không ít hơn tiền lương và các chính sách theo lương của giáo viên có cùng trình độ đào tạo, cùng thâm niên, chức danh trong các cơ sở giáo dục công lập đang hưởng lương từ ngân sách Nhà nước.

Ngoài ra, để đảm bảo giáo viên vẫn được hưởng phụ cấp thâm niên cho đến khi Nhà nước có hướng dẫn mới về chính sách tiền lương, dự thảo luật quy định tại điều khoản chuyển tiếp: "Nhà giáo tiếp tục được hưởng phụ cấp thâm niên nhà giáo cho đến khi thực hiện chính sách tiền lương mới".

Cần có chính sách tiền lương nhà giáo để thu hút sinh viên giỏi

Tại phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội Nguyễn Đắc Vinh cho hay Thường trực Cơ quan thẩm tra đồng tình cần có chính sách tiền lương cho giáo viên nhằm tạo động lực cho giáo viên an tâm công tác, thu hút sinh viên giỏi vào ngành sư phạm.

Tuy nhiên, Thường trực Văn hóa, Giáo dục cho rằng việc thể chế hóa chủ trương chính sách tiền lương này cần phù hợp với bối cảnh thực hiện cải cách tiền lương; tránh cách hiểu sẽ có một thang, bảng lương riêng.

Cơ quan thẩm tra cũng lưu ý cần đánh giá tác động, xác định đối tượng giáo viên được thụ hưởng chính sách hỗ trợ và chính sách thu hút, trọng dụng.

"Có ý kiến đề nghị cần rà soát các chính sách hỗ trợ, thu hút để tránh trùng lắp hoặc bỏ sót đối tượng; bổ sung chính sách thu hút người có học lực xuất sắc vào học ngành sư phạm, giữ sinh viên xuất sắc ở lại trường làm giảng viên đại học" - ông Nguyễn Đắc Vinh cho hay.

Nêu ý kiến thảo luận, Tổng thư ký Quốc hội Bùi Văn Cường nhất trí với việc xây dựng quy định chính sách tiền lương, đãi ngộ đối với nhà giáo để cụ thể hóa chủ trương của Đảng tại Nghị quyết số 29.

"Việc cải cách tiền lương cho giáo viên rất khó khăn, phức tạp, nên cần nghiên cứu, rà soát để linh hoạt hơn khi triển khai" - ông Bùi Văn Cường nhấn mạnh và đề xuất có thể nghiên cứu quy định theo hướng có chế độ đãi ngộ, thu hút người tài trong lĩnh vực giáo dục, tránh tình trạng "sống lâu thành lão làng", trong khi những người giỏi vào ngành giáo dục sau thì không có chính sách khuyến khích.

Theo Tổng Thư ký Quốc hội, đối tượng, phạm vi áp dụng là nhà giáo trong các cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân, bao gồm cả nhà giáo trong các cơ sở giáo dục công lập, giáo viên trong các cơ sở giáo dục ngoài công lập và giáo viên là người nước ngoài.

Giáo viên trong các cơ sở giáo dục ngoài công lập được bình đẳng với giáo viên trong các cơ sở giáo dục công lập về định danh, chuẩn hóa và một số quyền, nghĩa vụ, chính sách như đào tạo, bồi dưỡng, tôn vinh, khen thưởng, xử lý vi phạm.